Somali’de kuraklık ve kıtlık: ‘Üç yaşındaki kızımı gömecek takatim yoktu’

Somali’nin Baidoa kentinin dışındaki tozlu düzlükte, ailesinin derme çatma çadırının yanında otururken, yorgun annesi Fatuma Ömer, ağlamamasını söylüyor.

“Gözyaşların kardeşini geri getirmeyecek. Her şey yoluna girecek” diyor.

Fatuma’nın ikinci oğlu 10 yaşındaki Salat, iki hafta evvel aile köylerinden üç günlük yürüyüşle Baidoa’ya ulaştığında açlıktan öldü. Yeni konutlarının birkaç metre ötesindeki taşlı toprağa gömüldü. Mezarının üstisü şimdiden çöplerle kaplı ve yeni gelenler etrafında çadır kurdukları için yerinin bulunması da giderek zorlaşıyor.

Fatuma “Oğlumun yasını tutamam. Vakit yok. İş bulmam ve başkalarını hayatta tutmam gerek” diyor. Bunları söylerken bir yandan dokuz aylık en küçük kızı Bille’ye sarılıyor ve öteki yandan kulak tırmalayıcı bir halde öksüren altı yaşındaki kızı Meryem’e bakıyor.

Güneydoğu’ya, kıyıya ve Somali’nin başşehri Mogadişu’ya yanlışsız uzanan yolda, kuraklık yüzünden meskenlerinden olan aileler, kuraklıktan parçalanmış topraklar üzerinde yiyecek ararken yaptıkları uzun yürüyüşleri ve acı kıssalarını anlatıyor.

“KIZIMI GÖMECEK TAKATİM YOKTU”

Yeni bir araştırmaya nazaran kamplardaki küçük çocuklar ve gebe bayanların neredeyse üçte ikisi akut yetersiz beslenmeyle karşı karşıya. Yüksek mevt oranıyla birleştiğinde bu durum, ülkede açlık yaşandığının resmen ilan edilmesinde geç kalındığına işaret edebilir.

Buulo Ciir isimli bir köyden Baidoa’ya ulaşmak için, dokuz çocuğuyla en az 15 gün yürüyen Fatuma “Üç yaşındaki kızım Farhir’in vefatını kendi gözlerimle gördüm ve hiçbir şey yapamadım” diyor.

“Onu 10 gün boyunca taşıdım. Yolun kenarına bırakmak zorunda kaldık. Gömecek takatimiz yoktu. Sırtlanların yaklaştığını duyabiliyorduk” diye devam ediyor.

Habiba Mohamud, köyünün tanınmaz halde olduğunu söylüyor. 50 yaşındaki Habiba Mohamud bir eliyle bir modül ipi tutarken “Üzerimde hiçbir şey getirmedim. Meskende bir şey kalmadı. Sığırlar öldü. Tarlalar kurudu” diyor ve asla köyüne geri dönmeyeceğini kabul ediyor.

İklim değişikliğiyle yeterlice güç kazanan, gerisi gerisine gelen kuraklıklar, Afrika Boynuzu’nda yüzyıllardır süren kırsal ömür biçimini sona erdirme tehdidi oluşturuyor.

Diğer yeni gelenler üzere Habiba da kısımlardan, ip kesimlerinden ve bulabildikleri karton ve plastik örtülerle ailesi için bir çadır yapmaya çalışıyor ve gecenin ayazı vurmadan evvel çadırı bitirmeyi umuyor. Lakin bunları yaptıktan sonra, beş çocuğu için yiyecek ve tıbbi yardım aramaya çıkabilir.

Kentin esas hastanesinde Dr. Abdullahi Yusuf, yatakların ortasında dolaşıp, küçük, güçten düşmüş hastalarını denetim ediyor. Çocukların birden fazla iki ay ila 3 yaş ortasında.

Hepsinde önemli yetersiz beslenme var. Kimileri zatürre ve yeni kızamık salgınıyla da gayret ediyor.

Küçüklerin çok azının ağlayabilecek gücü var. Kimilerinin cildinde önemli yaralar var. Ciltleri çok ağır açlık hadiselerinde görülen şişlikler nedeniyle çatlamış.

Dr. Abdullahi, ağlayan iki yaşındaki bir çocuğa damar yolu açmaya çalışan grubunu izlerken “Birçoğu hastaneye ulaş”amadan ölüyor” diyor.

“GEREKEN YARDIMI ALMAZSAK, YÜZBİNLERCE İNSAN ÖLECEK”

Somalili yetkililer ve milletlerarası kuruluşlar, ülkenin güneybatısında yaklaşan açlığa aylardır dikkat çekmeye çalışırken, Dr. Abdullahi, hastanesinin çocuklar için besleyici ek besinler da dahil birçok malzemeyi bulmakta meşakkat yaşadığını aktarıyor.

Doktor, görünür öfkesiyle “Bazen gereç bulamıyoruz. Dehşet verici, zira beşerler ölüyor ve biz onlara dayanak olamıyoruz. Mahallî idaremiz bu durumla başa çıkamadı. Kuraklık ve konutlarından olan ailelerin gelişi için planlama yapılmadı” diyor.

Yerel idareden bir bakan, birtakım alanlarda yetersiz kaldıklarını kabul ediyor.

Güneybatı Eyaleti İnsani İşler Bakanı Nasir Arush, Baidoa’daki kamplardan birine yaptığı kısa ziyaret sırasında “Şu andakinden daha süratli, daha isabetli ve daha tesirli olmalıyız” diyor.

Ancak daha fazla memleketler arası yardımın büyük değere sahip olduğunu da vurguluyor.

“Gereken yardımı almazsak, yüzbinlerce insan ölecek. Şu anda yaptığımız şeyleri üç ay evvel yapmalıydık. Yavaş kaldık. Süratle bir şeyler yapılmazsa, bu bölgede felaket bir durum yaşanacak” diyor.

somali, kuraklık, DÜNYA Haberleri

https://www.haber7.com/dunya/haber/3265376-somalide-kuraklik-ve-kitlik-uc-yasindaki-kizimi-gomecek-takatim-yoktu