Rüyadayken Neden Koşamayız, Bağıramayız ve Yumruk Atamayız?

Rüyalar, üzerine konuşması çok ilgi cazibeli bir mevzu; her neresinden ele alırsanız alın. Tabirler kadar değişik olmasa da onlar kadar garip olan bir bahse, her insanın bir sefer bile olsa kesinlikle deneyimlediği bir fenomenden bahsedeceğiz bugün.

Rüyalarınızda; kovalandığınız, birini dövmeye çalıştığınız yahut avazınız çıkana kadar bağırmaya çalıştığınız lakin bacaklarınızın makarna üzere olmasından ötürü koşamadığınız, kollarınızın jöle üzere olmasından dolayı yumruk atamadığınız ve ağzınızı sonuna kadar açıp ciğerlerinize doldurduğunuz havayı çığıramadığınız anlar var ya, işte onlar neden oluyor?

Önce kaslarımız ile ilgili olan, duşta ‘yumruk atamama’ ve ‘koşamama’ problemlerinin sebeplerine dair açıklamalara değinelim;

• İlk açıklama, olayın fizikî sebebini anlatıyor:
  • Rüyadayken yumruk atamıyoruz zira bedenimiz, REM uykusu sırasındayken kendimize ziyan vermememiz ismine süreksiz olarak felç durumunda oluyor.
• İkinci açıklama ise biraz daha ruhsal:
  • Rüyadayken yumruk atamayız zira bilinçaltımız bizi meblağ. Düşlerimizde karşılaştığımız tehditlerin birçok, gerçek hayatta yaşadığımız sorunların birer yansıması olduğundan onları alaşağı etmek konusunda yeteri kadar öz inanç sahibi olamıyoruz. Yani gerçek hayatta aşamadığımız fizikî tehditleri duşta da aşamıyoruz.

Bir insanın fizikî durumu, onun gerçek hayatta nasıl hareket ettiğini ve hasebiyle nasıl yumruk attığını da etkiliyor. İnsan yumruk atacağı vakit beyinden bir istem gönderiliyor ve kol kasları sonlarından duyusal geri bildirim ile kol hareket ettiriliyor. Fakat fiziksel bir uyaran olmadan (yani duştaki gibi), beyin yumruğun ne kadar sert atılacağını ölçemiyor.

Yumruk attığımız vakit beynimiz, kolumuzun tartısını, sahip olduğumuz kas gücünü ve yumruğun değeceği rakibin yumuşaklığını hesaplar. Bu fizikî bilgiler olmadan, yani REM uykusu halinde kısmen felç olmuşken, beynimiz atacağımız yumruğu yalnızca kestirim edebilir.

Beynin duyusal çıktıyı düzenleyen kısmı olan Talamus, yumruk hareketini tamamlamanız için gereken motor sinyallerinin iletimini ve ayrıyeten eklem hareketlerinin bilgilerinin algılanmasını kısıtlar. Bu yüzden de rüyadayken kolumuz jöleymiş üzere hissederiz.

Rüyada süratli koşamamamızın sebebinde de benzeri bir durum kelam konusu.

Aynı yumruk atmakta olduğu üzere beynimiz, gerçek hayatta koşarken bacak kaslarımıza bir istem gönderir ve bacak kasları da duyusal geri bildirim sağlar. Yeniden birebir formda beyin, bacak kaslarınızın gücünü, ayağınızın değdiği tabanın sertliğini hesap ederek bacaklarınızın ne kadar ileri atılacağını hesaplar.

Ancak düş durumunda, yani REM uykusundayken kısmen felç olduğumuz için yumruk atamamaya emsal bir biçimde fizikî dataları tahayyül edemeyen beynimiz bir kestirimde bulunur ve bu yüzden stabil sonuçlar elde edemez. Hasebiyle bacaklarımız birer uzun haşlanmış makarnaymış üzere hissettirir.

Rüyada bağıramamayı başka ele alacağız; çünkü bu hareket, beynin farklı bir kısmı tarafından denetim ediliyor. Lakin tekrar iki çeşit açıklama mevcut:

• Fiziksel açıklama:
  • REM uykusundayken beynimizin konuşmayı denetim eden bölgeleri, çok düşük bir aktiviteye sahip olurlar. Bu sebeple, istesek de bağıramayız yahut düzgün cümleler kuramayız.
• Psikolojik açıklama:
  • Gerçekte yaşadığımız durumların bizi bastırması, hasebiyle kendimizi hakikat bir halde tabir edemememiz sebebiyle bilinçaltımız hayallerimizde da konuşarak aşmamız gereken manilere karşı düzgün konuşamamamıza, bağırarak hududumuzu boşaltamamamıza ve kendimizi söz edemememize neden oluyor.

Rüya görürken REM uykusunda olduğumuzdan bahsetmiştik. Bu haldeyken beynimiz hâlâ etkin alışılmış ki, lakin beyindeki kimi bölgeler diğerlerine kıyasla çok daha az çalışıyor. Bu az çalışan bölgelerden ikisi, Broca ve Wernicke alanları olarak isimlendiriliyor.

Bu iki beyin bölgesi, bizlerin konuşma ve okuma yetilerimizi denetim ediyor. Münasebetiyle hayal gördüğümüz sırada karşımızdaki bireyle konuşurken düzgün bir halde cümle kuramıyor, karşımızdaki pürüze bağıramıyor ve bir belgeyi okurken harfleri seçemiyoruz.

Yukarıda bu durumların ruhsal nedenlerini kısaca vermiştik, boşuna vermedik natürel ki:

Bu durumların sebeplerinin fizikî açıklamalarını anlattık fakat bunlar aşılamayan problemler değiller. İşin tahlili, bu hareketleri yapamamanın psikolojik nedeninde yatıyor.

Bu usul soruların cevaplarının beşerler ortasında tartışıldığı bir forum olan Quora’da bir kişi, ‘rüyada yumruk atamama’ durumunu anlatıyor:

“Bir gün düşümde karşımdaki tehdide yumruk atmam gerekiyordu lakin bir türlü elimi sıkıp güçlü bir halde rakibime savuramıyordum ve bu durum beni öz inançsız hale getirdi. Daha sonra bir boks kursuna yazıldım ve hakikaten yumruk nasıl atılır öğrendim. Bir müddet sonra düşümde misal bir tehdit ile karşı karşıya kaldım ve bu sefer nasıl yumruk atmayı bildiğimden öz inancım vardı ve sağlam bir kroşe geçirdim.”

İnsanların bu üslup soruların yanıtlarını tartıştığı öbür bir platform olan Reddit’te bir kişi, ‘rüyada bağıramama’ durumunu nasıl aştığını şöyle anlatıyor:

“Kabuslar silsilesine maruz kaldığım muhakkak bir periyotta, düşlerimde tüm düşmanlarım, engellerim üzerime çullanıyordu. Bir türlü çığlık atıp yardım isteyemiyordum. Gerçek hayatta da çok fazla kendimi tabir etme maharetine sahip bir insan değildim.

Artık bu düşlerim beni hakikaten yormaya başladı ve ruhsal takviye almaya başladım. Hekimim bana sorun yaratan engellerim ile konuşarak bunları çözmemi önerdi. Sahiden de o denli yaptım, kendimi söz etmeye başladım. Çok daha yeterli hissediyordum. Uzun müddet sonra gördüğüm benzeri bir kabusta artık çığlık atabilmiş ve yardım isteyebilmiştim.”

Aslında bu arkadaşın yaşadığı olay, ‘lucid dreaming’, yani ‘berrak rüya’ olayına kayıyor.

İngilizcede ‘lucid dreaming’ olarak geçen, bizim ‘berrak rüya’ dediğimiz durum, en temel haliyle insanların uykularında gördükleri hayallerde olağana kıyasla daha fazla farkındalığa sahip olmasına deniyor.

Normalde REM uykusunda şuur sahibi olmazlar lakin berrak bir düş sırasında, beşerler şuur sahibi olur. Münasebetiyle hayalinizde olanları denetim etme yetisine kavuşurlar. Datalara nazaran insanların yaklaşık %55’i hayatlarında en az bir sefer berrak hayal deneyimlemiş.

Sonuç olarak; olayları anlatan şahıslar, hayallerinde takıldıkları mahzurları aşmanın yolunu buldukları için düşünde daha yüksek bir farkındalığa sahip olmuşlar.

Biri yumruğunu savurmayı öğrendiği için hayalinde şuur sahibi olup bu aksiyonu gerçekleştirebilmiş, biri irtibat marifetlerini geliştirip konuşmaktan korktuğu şahıslar ile konuşabildiği için şuur sahibi olup hayalinde bu hareketi gerçekleştirebilmiş… Olağan bunlar yalnızca kimi şahısların tecrübeleri olduğu için bir genelleme olarak düşünmemek gerekiyor.

https://www.webtekno.com/ruyadayken-neden-kosamayiz-bagiramayiz-yumruk-atamayiz-h130722.html