Osmanlının Wikipedia’sı günümüze taşınıyor!

Şemseddin Sami tarafından Osmanlıda kaleme alına birinci ansiklopedi olan “Kāmûsü’l-a‘lâm” ilk sefer Latinize edilip sadeleştirilerek günümüz Türkçesine kazandırılıyor.

Sultan Abdülhamid’in dayanağıyla 1889-1898 yılları ortasında kaleme alınan eser, Dr. Mehmet Hakan Sağlam tarafından yayına hazırlanıyor. Coğrafya, iktisat, değerli şahıslar ve tarihî hadiselere dair ayrıntılı bilgiler barındıran altı ciltlik eser, Sağlam’ın 14 sene devam eden çalışmasıyla Latin harflerine çevrildi.

Eserin yapılacak ayrıntı çalışmalarla önümüzdeki yıllarda araştırmacı ve okuyucularla buluşması planlanıyor. 

“Kāmûsü’l-a‘lâm”ın kıymetine dikkat çeken Sağlam “Şemseddin Sami, yedi sekiz lisan bilen, zamanının çok değerli bir lisan bilimcisiydi. Aslında Sultan Abdülhamid’in ricası üzerine Kāmûsü’l-a‘lâm projesine hazırlanıyor. Yıllarca tek başına çalışıp, her biri sekiz yüz sayfalık, 6 ciltlik bir külliyat ortaya çıkarıyor. Yalnızca Osmanlı coğrafyası değil ABD, Peru, Çin ve hatta Sibirya’nın ücra köşelerine dair malumatlar kitapta yer almış. Şemseddin Sami, bu memleketlere dair dereler, ırmaklar, dağlar, kentler, hayat üslupları ve kıymetli şahsiyetleri kaleme almış. Ben bu yapıta Osmanlının Wikipedia’sı diyorum. İnanılmaz ayrıntılı bilgiler var. Türkçe olarak kaleme alınmıştır. Harika bir lisana sahip” diye konuşuyor.  

ON DÖRT YILDIR ÇALIŞIYOR

Çalışmaları hakkında bilgi veren Sağlam “Yıllar evvel bir husus hakkında araştırma yaparken, Kāmûsü’l-a‘lâm’ın Latinize edilmediğini öğrendim ve çok şaşırdım. Bunun üzerine 2008 yılında kendim çeviri işine başladım. Yapıtı Latinize edip, yer isimlerinin bugünkü hâllerini buldum ve çeşitli dipnotlarla birtakım kısımları açıkladım. İğne ile kuyu kazar üzere araştırma yaparak birtakım bilgileri ortaya çıkardım. Çalışmaya yirmi saatimi ayırdığım günler oldu. Kimi kısımları 18. asra ilişkin haritalarla birlikte çözebildik. Bir kent ismi için üç ay uğraştığım vakidir. Eser yaklaşık bir buçuk yıla hazır hâle gelecek” ifadelerini kullanıyor.

Kitabın akademi ve kültür dünyasına büyük katkı sunacağını kaydeden Mehmet Hakan Sağlam “Eserde literatüre geçmemiş, bilinmeyen çok sayıda malumat mevcut. Ne yazık ki Türk Lisan Kurumu ve Türk Tarih Kurumu bu yapıtın üzerinde durup, çevirmemiş. Lakin bugün 1800’lerin tarih, coğrafya ve tarihî şahısları hakkında araştırma yapmak isteyen kim varsa, Kāmûsü’l-a‘lâm’a bakmak zorunda” diye konuşuyor.

osmanlı, Abdülhamid Han, YENİ Haberleri

https://www.haber7.com/guncel/haber/3259143-osmanlinin-wikipediasi-gunumuze-tasiniyor