Muhalif Anayasa profesörü çılgına döndü! Altılı masanın önerdiği sistemi yerden yere vurdu

Anayasa Hukuku Profesörü Kemal Gözler’in “Altılı masanın Anayasa değişikliği önerisi güçlendirilmiş Parlâmenter sistem mi, yoksa Yarı Başkanlık sistemi mi getiriyor?” başlıklı makalesinde çok çarpıcı açıklamalarda bulundu.

“‘Anayasa Değişikliği teklifinin Güçlendirilmiş Parlamenter sistem getirdiği’ savı muazzam bir yalandır‘ tabirlerini kullanan Gözler’in kıymetlendirme yazısı şöyle:

28 Kasım 2022 Pazartesi günü CHP, Deva Partisi, Demokrat Parti, Gelecek Partisi, Âlâ Parti ve Saadet Partisinden oluşan ‘Altılı Masa‘ tarafından ‘Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem Anayasa Değişikliği Önerisi‘ başlıklı bir anayasa değişikliği teklifi taslağı yayınlandı.

Ben bu Anayasa Değişikliği Teklifini görünce aşağıdaki sebeplerle çok şaşırdım. Nedense baştan bu Teklife karşı bir yazı yazmak içimden gelmedi. Ancak üzerinden beş gün geçtikten sonra, bugün, yani 3 Aralık 2022 günü taslak hakkında yazmaya karar verdim.

1. ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİ TEKLİFİNİN MAKSADI NE?

Önce Altılı Masanın hazırladığı ‘Anayasa Değişikliği Önerisi‘ kitapçığının kapak sayfasından bir kesiti aşağıya kopyalayayım:

Görüldüğü üzere anayasa değişikliği teklifinin başlığı ‘Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem Anayasa Değişikliği Önerisi‘. Yani başlığa bakarak parlâmenter sistemin, bu anayasa değişikliği teklifinin temelini oluşturduğunu söyleyebiliriz.

2. MUAZZAM YALAN

Sözü uzatmadan söyleyeceğimi söyleyeyim:

Altılı Masanın ‘Anayasa Değişikliği teklifinin Güçlendirilmiş Parlamenter sistem getirdiği‘ argümanı muazzam bir yalandır.

Sebep şu: ‘Anayasa Değişikliği Önerisi‘nde Cumhurbaşkanının direkt doğruya halk tarafından seçilmesi öngörülmektedir. Cumhurbaşkanının halk tarafından seçildiği bir sisteme ‘parlâmenter hükûmet sistemi‘ denemez. Bunun ismi ‘yarı-başkanlık sistemi‘dir. Bu bilgi hukuk fakültelerinde birinci sınıfta okutulan anayasa hukuku derslerinde öğretilen kolay bir bilgidir.

Söz konusu anayasa değişikliğinde önerilen hükûmet sisteminin parlâmenter hükûmet sistemi ile uzaktan yakından bir ilgisi yoktur. Önerdikleri sistem tipik bir yarı-başkanlık hükûmet sistemidir.

Önerdikleri sistemle 2014-2018 ortasındaki sisteme geri döneceğiz. Yani Cumhurbaşkanının halk tarafından seçildiği ve bir Bakanlar Şurasının ve bir Başbakanın bulunduğu bir sistem.

Kurulan hükûmet sisteminde bir başbakan ve bir bakanlar şurasının olması o sistemi parlâmenter hükûmet sistemi yapmaya yetmez. Bir hükûmet sistemine parlâmenter sistem denilebilmesi için devlet liderinin direkt doğruya halk tarafından seçilmemesi gerekir. Parlâmenter sistemde yürütme organının direkt doğruya halkın inancına dayanmaması bu sistemin üç temel tanımlayıcı ögesinden birisidir.

Cumhurbaşkanının halk tarafından seçildiği bir sistemde kaçınılmaz olarak ‘çifte yasallık sorunu‘ denen bir sorun ortaya çıkar. Bu türlü bir sistemde, cumhurbaşkanı da, doğal olarak kendisinin demokratik legalliğe sahip olduğunu argüman eder. Halk tarafından seçilen bir cumhurbaşkanı ne diye yetkisiz bir cumhurbaşkanı olmayı kabul etsin ki? Bu durum, yalnızca bizim için değil, Fransa dahil bütün yarı-başkanlık hükümet sistemleri için de geçerlidir.

Bugün Rusya’da da bir Başbakan ve bir Bakanlar Konseyi var. Ancak ülkeyi Başbakan ve Bakanlar Şurası değil, halk tarafından seçilen Vladimir Putin yönetiyor. Rusya Başbakanının ismini bilen var mı?

Amacınız Recep Tayyip Erdoğan sisteminden Vladimir Putin sistemine mi geçmek?

Burada ‘Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem Anayasa Değişikliği önerisi‘nin içeriğini inceleyecek değilim. Ortada içinde pek çok tutarsızlığın olduğu bir metin var. Teklifte tuhaf düzenlemeler de bulunuyor. Bunlar örnekleriyle birlikte ayrıyeten incelenebilir. Ben burada bu türlü bir incelemeye girişmeyeceğim. Yeniden de burada önerilen dört daireli ve 22 üyeli bir Anayasa Mahkemesini komik bulduğumu belirtmeden de geçemeyeceğim.

3. BÜYÜK ÇELİŞKİ VE ÇELİŞKİNİN SEBEBİ OLARAK İKİ ŞIK

Cumhurbaşkanının direkt doğruya halk tarafından seçilmesini öngören bir anayasa değişikliği önerisi kaleme alın, daha sonra da bunun başlığına ‘Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem Anayasa Değişikliği Önerisi‘ yazın. Ne büyük çelişki!

Altılı Masanın önerdiği bu anayasa değişikliğini hazırlayanlar sanki nasıl olup da bu türlü bir büyük çelişki içine düştüler?

İki ihtimal var: Anayasa değişikliği teklifini hazırlayanlar, ya hükûmet sistemlerinin ne olduğu bilmiyorlar, ya da biliyorlar fakat asıl niyetlerini gizliyorlar. Bu iki şık ortasında ortalama bir yol yoktur. Ya o, ya bu.

Bu şıklardan birincisi doğruysa, bundan, kelam anayasa değişikliği teklifini bilgisiz bireylerin hazırladığı sonucu; yok şayet ikinci şık doğruysa, bundan, bu anayasa değişikliğini hazırlayanların dürüst olmadığı sonucu çıkar.

Birinci şıkta bilgisizlik, ikinci şıkta ise hile vardır. Her iki şıkta da vay halimize!

CHP ve ‘Altılı Masa‘da bu bilgisizliğin mevcut olduğu aslında çok daha evvelce belirliydi. Çünkü ‘Altılı Masa‘ üyelerinin sıkça kullandıkları ‘güçlendirilmiş parlâmenter sistem‘ kavramı dahi bir bilgisizlik ürünüdür. ‘Güçlendirilmiş parlâmenter sistem‘ kavramı literatürde karşılığı olmayan uydurma bir kavramdır. Bu kavramın doktrindeki karşılığı “‘rasyonelleştirilmiş parlâmenter sistem‘dir].

4. BİR ‘MUAZZAM YALAN‘DAN BAŞKA BİR ‘MUAZZAM YALAN‘A

Yukarıda da söyledim. Tekrarlayayım: ‘Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem Anayasa Değişikliği Önerisi‘nde ‘muazzam bir yalan‘ ile karşı karşıyayız.

AKP’nin muhalifleri, parlâmenter hükûmet sistemi getireceklerini söyleyerek yarı-başkanlık hükûmet sistemi getirmeyi öneriyorlar.

SONUÇ

‘Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem Anayasa Değişikliği Önerisi‘ni okumaktan büyük bir hayal kırıklığına uğradım.

Vakıa bizim sağımızda yahut solumuzda değil, galiba şahsen kendimizde bir yanlışlık var.

Her şeyimizde bir bilgisizlik, her şeyimizde bir palavra dolan. Allah’ım bize akıl fikir ve biraz da dürüstlük ver.”

anaysa, kemal gözler, SİYASET Haberleri

https://www.haber7.com/siyaset/haber/3283118-muhalif-anayasa-profesoru-cilgina-dondu-altili-masanin-onerdigi-sistemi-yerden-yere-vurdu