Maymun çiçeği virüsü en az 50 defa mutasyona uğradı: Bilim insanları uyardı

Portekizli araştırmacılar tarafından yürütülen ve Nature Medicine isimli bilimsel mecmuada yayınlanan bir araştırmaya nazaran, ABD, Avrupa ve İngiltere’de yayılan maymun çiçeği virüsü şaşırtan derecede süratli mutasyona uğruyor. Bilim insanlarının bildirdiğine nazaran çalışma, virüsün genetik yapısına dair bilinenlere en derin bakış açısını sunuyor.

MAYMUN ÇİÇEĞİ VİRÜSÜ 2018’DEN BERİ 50 DEFA MUTASYONA UĞRADI

Çalışma kapsamında araştırmacılar, 15 maymun çiçeği hastasından örnekler aldı ve onları enfekte eden virüsün genomlarını karşılaştırdı. Uzmanlar, hastaların her birinin, 2018-2019’da İngiltere, İsrail ve Singapur’da Nijerya kökenli bir evvelki virüs salgınına kadar izlenebilecek bir maymun çiçeği tipine sahip olduğunu buldu.

Ancak yapılan testler, maymun çiçeği  virüsünün 2018’deki evvelki salgından bu yana 50 kat (beklediklerinden 12 kata kadar) daha fazla  mutasyona uğradığını gösterdi.

Portekiz Ulusal Sıhhat Enstitüsü’nden çalışmanın  muharriri Joao Paulo Gomes, “Bu bilgiler, maymun çiçeği mutasyon oranı hakkında bilinenlere büsbütün meydan okuyor. Maymun çiçeği hakkında bildiğimiz birkaç şey var ve bu yeni genom dizilimi, araştırmacıların mevcut salgını daha uygun anlamalarına yardımcı oldu” dedi.

Gomes, mevcut salgındaki virüsün cinsinin alışılmadık derecede süratli bir oranda mutasyona uğradığı belirtti. Birebir vakitte salgının  muhtemelen tek bir olayın büyük bir muhteşem yayıcı olayda başkalarına bulaşmasıyla başladığını açıkladı. 

Diğer taraftan, çalışmanın muharrirleri şu anki hadiselerden sorumlu olan maymun çiçeği virüsü cinsinin Batı Kamerun ve Sierra Leone’de yaygın olarak bildirilen ve yüzde 1’den daha düşük bir mevt oranı taşıyan Batı Afrika maymun çiçeği çeşidinin bir kesimi olduğunu açıkladı. 

Kongo havzasında daha fazla bulunan ve yüzde 10’a varan mevt oranları gören “Orta Afrika” çeşidi olarak bilinen öbür bir yaygın maymun çiçeği tipi daha bulunuyor. 

MAYMUN ÇİÇEĞİ VİRÜSÜNÜN KULUÇKA DEVRİ HASTALIĞI İZLEMEYİ ZORLAŞTIRIYOR

Öte yandan, bilim insanları 5 ila 21 gün ortasında değişen kuluçka müddeti, maymun çiçeğinin hareketinin izlenmesini zorlaştırdığını söyledi.

Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ), Mayıs ayı başlarında Nijerya’dan ABD’ye seyahat eden bir kişiyi “ilk vaka” (ilk teyit edilen vaka) olarak tanımladı.Ancak, Portekiz’deki araştırmacılar bu fikre karşı çıkarak, Portekiz ve İngiltere’de Nisan ayı sonlarında onaylanmış olaylar bulunduğunu belirtti. 

MAYMUN ÇİÇEĞİ SALGINI NEREDE BAŞLADI?

Bilim insanları, maymun çiçeği virüsünün Nijerya üzere hastalığın endemik olduğu bir ülkeden ithal edilmiş olma ihtimalinin çok yüksek olduğunu belirtti, fakat başka olasılıkları göz arkası edemeyeceklerini vurguladı. 

Örneğin, 2018-2019 salgınından sonra İngiltere yahut Singapur üzere endemik olmayan ülkelerde virüsün beşerler ve/veya başka hayvanlar aracılığıyla sessizce yayılmasının mümkün olabileceği belirtildi. 

Ayrıca çalışmanın müellifleri, maymun çiçeği virüsünün mutasyona uğramış versiyonun özgün versiyondan daha makus olup olmadığının belgisiz olduğu konusunda uyardı. 

MAYMUN ÇİÇEĞİ ÇALIŞMALARI HALA EMEKLE BASAMAĞINDA

Maymun çiçeği virüsü çift sarmallı bir DNA zoonotik virüsü olarak tanımlanıyor.  DNA virüsleri, Covid-19’a neden olan SARS-COV-2 üzere RNA virüslerinden daha yavaş mutasyona uğruyor. 

Liverpool Tropikal Tıp Okulu’nda araştırmacı olan ve çalışmaya dahil olmayan Hugh Adler, “Yazarlar virüste beklenmedik biçimde yüksek sayıda mutasyon tanımlıyor, fakat bunların hastalık şiddeti yahut bulaşıcılığı üzerindeki tesirleri belgisiz.

Ancak,  maymun çiçeği hakkında çok fazla bilgimiz yok. Virüsün genetiği çalışmaları hala emekleme etabında. Genom sekansına sahibiz, bu yüzden genlerin ne olduğu hakkında bir fikrimiz var.

Ancak, genlerin değişmesi durumunda ne yaptıklarını  hakikaten anlamak açısından, bildiğimiz başka büyük virüslerin birçoklarına kıyasla bu hususta çok az araştırma var” yorumunu yaptı.