Kuduz Hastalığı Neden Su Korkusuna Sebep Olur?

Binlerce yıldır hayatımızda olan kuduz, aşısı bulunmuş olmasına karşın hala binlerce insanın hayatını kaybetmesine sebep oluyor. İnsanlık, tarihi boyunca bu hastalıktan kurtulmak için türlü yollar denendi. Fakat maalesef ki hala tam manasıyla kurtulmuş değiliz. 

Üstelik kuduz virüslerinin bedene girdikten sonraki davranışları ve ortaya çıkan belirtileri de epey garip. Mesela sudan korkmak üzere… Tüm bunlara değineceğiz fakat evvel kuduz hastalığının neden tehlikeli olduğunu anlamamız gerekiyor. 

Hala dünyanın en ölümcül hastalıklarından biri. 

Neredeyse 4 bin yıldır var olduğu bilinen kuduz virüsü, dünyanın en tehlikeli zoonoz hastalıklarından (hayvandan beşere geçen) biri olarak görülüyor. Bedenimize girdiği anda direkt olarak beynimizi amaç alan virüs, kalıcı hasarlar verebilir yahut hastanın hayatını kaybetmesine sebep olabilir. 

Dünya Sıhhat Örgütü’nün datalarına nazaran, her yıl 60 bin insan kuduz hastalığı sebebiyle hayatını kaybediyor. Bunun en büyük sebeplerinden biri de; şahısların evvelden aşılanmamış olması ve virüs beyne ulaşana kadar belirtilerinin çok hafif olması. 

Virüs, direkt beynimizi maksat alır. 

• Kuduz hastası bir kişinin hastaneye yatışının 16. gününde çekilmiş MR imajı. (Ölümünden 4 gün önce)

Kuduz bir köpeğin ayak parmağınızdan ısırdığını varsayalım. Bu dakikadan sonra virüs, bedeninizde ilerlemek için çalışmalara çabucak başlayacaktır. Bunu yaparken de önüne çıkan tüm hücreleri enfekte eder ve akabinde kesimler. Beynimize ulaşıp kuluçka müddeti bitene kadar ise pek fazla belirti göremeyiz. Kuluçka mühleti ise kuduz virüsünün cinsine ve ısırıldığınız bölgenin beyne uzaklığına göre değişiklik gösterebilir. Genelde bu süre 2-3 ay olsa da 1 yıla kadar çıkabilir yahut 1 hafta sürebilir. 

Kuduzun iki farklı çeşidi vardır: ensefalitik ve paralitik. Paralitik kuduz, kişileri felce yahut komaya sürükleyen bir süreçtir ve genelde daha yavaş ilerler. Ensefalitik kuduz ise çoklukla en yaygın görülen cinstir. Hiperaktivite ve halüsinasyonların yanı sıra hidrofobiye yani sudan korkmaya da sebep olabilir. 

Genel semptomlar 

• Kafa karışıklıkları, saldırganlık
• Kısmi felç
• Kas seğirmeleri
• Boyun kaslarında sertleşme 
• Kasılmalar
• Nefes almada zorlanma, süratli nefes alma
• Normalden daha fazla tükürük üretimi
• Ağızdan köpükler gelmesi
• Halüsinasyonlarla birlikte gelen uykusuzluk ve makus uyku
• Erkeklerde daha uzun süren ereksiyon hali ve kalıcı ereksiyon
• Fotofobi (ışık korkusu)
• Sudan korkma durumu yahut öteki ismiyle hidrofobi

Peki kuduz hastaları neden sudan korkar? 

• Tarık Akan ve Necla Nazır’ın yer aldığı Kuduz isimli yeşilçam sinemasından alınmıştır.

Biraz öncede bahsettiğimiz gibi virüs direkt beynimizi gaye alır ve bu noktaya gelene kadar görülen erken belirtiler; kaşıntı, ağrı, iltihaplanma gibi küçük sayılabilecek şeylerdir. Virüs beynimize ulaştıktan sonra ise halisünasyonlara, kısmi felce, çok tükürük üretimine ve hatta ağızdan köpükler gelmesine sebep olmaya başlar. 

Bu noktada sıvı tüketmek hastalar için adeta bir azap haline gelir. Boğaza kadar yayılan enfeksiyon spazmlara sebep olur. Yani kişilerin yutkunması bile canlarının acımasına sebep olmaya başlar. Bir müddet sonra da rastgele bir içecek tüketmekten kaçınırlar. Su gördüklerinde yahut su içme niyeti akıllarına geldiğinde sudan korkmalarının, uzaklaşmalarının ve hatta spazmlarla birlikte nöbet geçirmelerinin sebebi de canlarının acıyacağı kanısıdır. Özetle; kuduz virüsü aslında sudan korkmamıza dolaylı yoldan sebep olmuş olur.  

Bazı hastalarda ise değişik farklı semptomlar görülebiliyor. 

Kuduza yakalanan hastalarda görülen bir öteki semptom da fotofobi yani ışığa karşı hassasiyettir. Bunun en büyük sebebi de doğal ki kuduz hastalığı bulaşan kişinin vücudunda dolaşan virüslerdir. Bununla birlikte pralitik kuduzda hastalar daha melankolik bir duyguya girdikleri için de daha karanlık ortamlarda bulunmak isteyebilir.

Ensefalitik kuduzda görülen hiperaktivite ise hastaların her mevzuda daha istekli olmasına ve yerinde duramamasına sebep olur. Daha süratli nefes alırlar ve kalp ritimleri hızlanır. Bu sebeple de libidolarında da artış yaşanır. Erkek hastalarda bu durum kalıcı yahut saatler süren ereksiyonlara sebep olabilir.  

Kuduz aşısını hafife almayın. 

Maalesef ki üstte saymış olduğumuz tüm önemli semptomlar, kuduz virüsü beyne ulaşıp öbür bölgelere yanlışsız yola çıktıktan sonra gerçekleşiyor. Yani kuluçka mühletini tamamladığında. Bu noktadan sonra ise yapılan tedaviler çoğu vakit yetersiz kalıyor.  

Birçoğumuz konutumuzda, bahçemizde bir yahut birden fazla hayvan dostumuzu besliyoruz. Fakat sevdiğimiz, beslediğimiz dostlarımıza rastgele bir hayvandan kuduz bulaşabilir. Bu sebeple hem kendimiz hem de dostlarımızın aşılarını ihmal etmememiz gerekiyor. Kuduz aşılarınızı her 10 yılda bir yineletebilir ve hastalık kapma olasılığınıza karşı şimdiden tedbirinizi alabilirsiniz. 

Kuduz olduğundan şüphelendiğiniz bir hayvan sizi ısırırsa ne yapmalısınız? 

Hassas Görüntü

Öncelikle şunu söylemeliyiz ki; üstte da anlatmış olduğumuz tüm süreçler, emsal halde hayvanlarda da görülüyor. Gerçekten uzaktan baktığınızda normal görünen bir hayvan, kuduz virüsü taşıyor olabilir. Fakat kuluçka müddetinde olan virüs, kendisini göstermeyeceği için bunu anlamanız çok güç olacaktır.  

Bu sebeple bir hayvan tarafından ısırıldığınızda öncelikle 15 dakika boyunca yarayı su ve sabun yardımıyla temizlemelisiniz. Akabinde ise size en yakın sıhhat kuruluşuna giderek durumu bildirmelisiniz. Tüm bu süreç içinde sizi ısıran hayvanı nezaret altında tutmanız yararlı olacaktır.

Semptomların büyük birçoğunluğu beşerler ve hayvanlar üzerinde görülen kuduz hadiselerinin genelinde görülmüştür. Birçok semptom, her beşerde yahut hayvanda görülmeyebilir. Kuduz hastalığıyla ilgili görüşlerinizi ve fikirlerinizi yorumlarda bizimle paylaşmayı unutmayın.

Kaynaklar: WHO, Boehringer Ingelheim, WOAH, MedicalNewsToday, ScienceABC, National Library of Medicine’de yayınlanan araştırma, ReseachGate (MR Görüntüsü)

https://www.webtekno.com/kuduz-nedir-su-korkusu-h128174.html