Kudüs, 835 yıl önce bugün haçlı işgalinden kurtuldu

Bu kutsal kentin fethi, İslam dünyasında büyük bir sevinçle karşılandı. Kudüs, yine Müslümanların eline geçtikten sonra Selahaddin Eyyubi birinci iş olarak savaşın izlerini yok etti. Kubbet’üs Sahra ve Müslümanların birinci kıblesi Mescid-i Aksa tekrar onarıldı. Selahaddin Eyyubi, Musevilerin kente dönmelerine müsaade verdi. Yayınladığı fermanla kentte yaşayan Hıristiyanların ibadet haklarını resmileştirdi. Kudüs tekrar huzura kavuştu.

Tarih boyunca pek çok savaşa sahne olan Kudüs, I. Haçlı Seferi ile Hristiyanların eline geçti. Selahaddin Eyyubi, 2 Ekim 1187’de Kudüs’ü geri aldı.

Mescid-i Aksa, Kubbet’üs Sahra, Ağlama Duvarı, Kıyamet Kilisesi… Üç semavi dinin pek çok kutsal yeri Kudüs’te bulunuyor. Dünyanın en eski kentlerinden biri olan Kudüs, binlerce yıllık tarihi boyunca çok sayıda savaşa sahne oldu. Kuşatıldı, yıkıldı, yine inşa edildi. Ortadoğu’nun bu gizemli kenti çatışmaların ortasında kalmaktan bir türlü kurtulamadı.

Kudüs, Hz. Ömer periyodunda, 637’de İslam topraklarına katıldı. 1099’da ise I. Haçlı Seferi ile kent Hristiyanların eline geçti. Akabinde, bir Haçlı krallığı olan Kudüs Krallığı kuruldu.

Kudüs’ün yazgısı Selahaddin Eyyubi’yle birlikte değişti. Selahaddin Eyyubi’nin karar sürdüğü yıllarda Kudüs Krallığı iç karışıklıklar yüzünden zayıf durumdaydı. IV. Baldwin’in vefatıyla boşalan tahta Lüzinyanlı Guy geçmişti. Kudüs Haçlı ordusu, 4 Temmuz 1187’de Selahaddin Eyyubi’nin ordusuyla karşı karşıya geldi. 

Tarihe Hittin Savaşı olarak geçen kuşatmada Selahaddin Eyyubi, boğma stratejisi uyguladı. Selahaddin Eyyubi, kentin su ve yiyecek akışını kesti. Etrafa büyük ateşler yaktırarak kuşatılanları dumana boğdu. Kral Lüzinyanlı Guy ve şövalyeleri kuşatmayı yarmak için surların dışına çıktı. Selahaddin Eyyubi’nin ordusu, şövalyelerin karşısında evvel taktik gereği zayıfça savaşarak ikiye ayrıldı. Peşinden, Hittin Köyü civarındaki dorukta Kral Lüzinyanlı Guy ve 150 kadar şövalye kıstırıldı. Hittin Savaşı sonunda başta Lüzinyanlı Guy ve kardeşi olmak üzere pek çok Haçlı şövalye esir alındı.

Sıra Kudüs’ü Haçlılardan geri almaya gelmişti. Selahaddin Eyyubi, 30 bin kişilik ordusuyla Kudüs üzerine yürüdüğünde takvimler 20 Eylül 1187’yi gösteriyordu. Tüm ordusunu Hittin Savaşı’nda kaybeden Kudüs Krallığı’nın kenti savunacak kadar askeri kalmamıştı. 

Selahaddin Eyyubi’nin Kudüs’ü alacağına dair inancı tamdı. Kararlılığının en büyük delili, “Ya bu uğurda ölür ya da kenti Haçlılardan alırım” sözüydü. Böylelikle, Selahaddin Eyyubi’nin ordusu kentin surlarına dayandı.

Kudüs’ü İbelinli Balian koruyordu. Selahaddin Eyyubi ordusuyla birlikte surları ateş altına aldı. Karşı taraf da onları surlardan geçirmemek için kuvvetli bir uğraş veriyordu. Haçlılar kenti 60 bin şahısla müdafaa ediyordu. Kentte eli kılıç tutan kim varsa savaştaydı. Nihayet dirençleri 12 gün sonra kırıldı ve Kudüs teslim alındı.

Selahaddin Eyyubi, Kudüs’ü 2 Ekim 1187’de teslim aldı. Böylelikle, Kudüs’te 88 yıl süren Hıristiyan egemenliğine son vermiş oldu. Haber, Hristiyan dünyasında şok tesiri yarattı. Bu nedenle vakit kaybetmeden Kudüs’ü geri almak için harekete geçildi ve yeni bir Haçlı Seferi düzenlendi. “Aslan Yürekli Richard” olarak bilinen İngiltere Hükümdarı I. Richard bir yıl boyunca Kudüs’ü kuşattıysa da muvaffakiyete ulaşamadı.

Bu kutsal kentin fethi, İslam dünyasında büyük bir sevinçle karşılandı. Kudüs, yine Müslümanların eline geçtikten sonra Selahaddin Eyyubi birinci iş olarak savaşın izlerini yok etti. Kubbet’üs Sahra ve Müslümanların birinci kıblesi Mescid-i Aksa tekrar onarıldı. Selahaddin Eyyubi, Musevilerin kente dönmelerine müsaade verdi. Yayınladığı fermanla kentte yaşayan Hıristiyanların ibadet haklarını resmileştirdi. Kudüs tekrar huzura kavuştu. 

Selahaddin Eyyubi ayrıyeten Hz. İsa’nın kabrinin bulunduğuna inanılan Kıyamet Kilisesi’nin anahtarlarını da iki Müslüman aileye teslim etti. Bunun nedeni, farklı Hristiyan mezhepler ortasında kilise nedeniyle yaşanan gerilimlerdi. O günden bu yana Hristiyan dünyasının en kutsal mabetlerinden birinin kapısı her gün Müslümanlar tarafından açılıp her akşam Müslümanlar tarafından kapatılıyor.

Kudüs’ü Haçlılardan alarak ismini tarihe yazdıran Selahaddin Eyyubi, 1138’de Tikrit’te doğdu. Babası Necmeddin Eyyubi, Selçuklu buyruğu İmadeddin Zengi’nin yanında vazife yapıyordu. Çocukluğu Baalbek ve Şam’da geçti. Yeterli bir medrese eğitimi alarak sanat ve ilimle meşgul oldu. Öklid geometrisi, astronomi, matematik ve aritmetikle yakından ilgilendi. Mantık, ideoloji, sosyoloji, fıkıh ve tarih öğrendi.

Selahaddin Eyyubi’nin askerlik hayatı, amcası Esedüddin Şirkuh’la başladı. Mısır’a gidecek orduya kumandan olarak amcası Esedüddin Şirkuh atandı. Selahaddin Eyyubi de onunla birlikte seferlere katıldı. Mısır üzerine tam üç sefer gerçekleştirdiler. Bu seferlerdeki başarısıyla dikkatleri üzerine çekti. Amcası Esedüddin Şirkuh, seferlerden sonra 1169’da Mısır’ın idaresini üstlendi fakat kısa mühlet sonra vefat etti. Bunun üzerine yerine 1171 yılında Selahaddin Eyyubi geçti. 

Selahaddin Eyyubi’nin birinci işi, Mısır’da Abbasi halifesi ismine hutbe okutarak Fatımileri ortadan kaldırmak oldu. Akabinde Abbasi halifesi tarafından Suriye, Yemen, Filistin ve Kuzey Afrika’nın sultanı ilan edildi. Selahaddin Eyyubi’nin ismini ölümsüzleştiren olay, hakimiyet alanının genişlediği o yıllarda yaşandı. Ordusuyla birlikte 1187’de Haçlıların üzerine yürüdü. Hittin Zaferi’nin akabinde 2 Ekim 1187’de Kudüs’ü Haçlılardan geri aldı. Hayatı savaşlarla geçen Selahaddin Eyyubi 4 Mart 1193’te vefat etti.

filistin, kudüs, selahaddin eyyubi, DÜNYA Haberleri

https://www.haber7.com/dunya/haber/3264533-kudus-835-yil-once-bugun-hacli-isgalinden-kurtuldu