Kapadokya’daki Peri Bacalarının Yok Edildiği Tezi

Daha evvel Gümüşhane’deki 12 bin yıllık Dipsiz Göl’ün tabanında hazine aramak için nasıl yok edildiğini hatırlarsınız. Ayrıyeten tekrar 12 bin yıllık Hasankeyf’in betona gömülmesi gibi olaylar ülkemizdeki birçok insanı, doğal ve tarihi miraslarımızın geleceği konusunda endişelendirmişti. 

Bu telaşların ortasına, artık de oluşumu 60 milyon yıl alan Kapadokya’daki peri bacaları da eklendi. Peki Kapadokya’da neler oluyor? Peri bacaları hakikaten de iş makineleri ile yıkılıyor mu? Toplumsal medyaya yansıyan ayrıntılar üzerinden bir derleme yaptık.

Oluşumu 60 milyon evvelki bir volkanik patlamalarla başlayan peri bacalarının yer aldığı Kapadokya; 5 vilayetimize dağılan 250 kilometre karelik bir doğal miras: 

Geçen milyonlarca yıl içerisinde sel suları ve rüzgarların toprağı aşındırmasıyla oluşan bu yapılara dünya üzerinde hayli az rastlanıyor. İnsanların yerleşik hayata geçmesinden sonra şehirleştikleri Kapadokya’da pek çok tarihi konut ve dini yapı da var. Bir diğer deyişle peri bacaları ve Kapadokya yalnızca ülkemiz ismine değil, tüm insanlık ismine sahip çıkılması gereken doğal miras.

Ağustos 2022’de Kapadokya Etraf Platformu, bölgede yapılan yol çalışmalarıyla “yıkılmadık peri bacası kalmayacak” açıklamasında bulunmuştu:

Platformun sözcüsü Mükremin Tokmak’ın Cumhuriyet’e yaptığı açıklamalar gündemde geniş yer bulmuştu. Kendisinin peri bacalarına ziyan verildiğini iddia ettiği bu açıklaması sırasında yol çalışmalar 1,5 ayını geride bırakmıştı. Açıklamanın tamamı şu formdaydı.

“Alttaki kayaları keserek ve bir Bizans manastırını yok ederek buraya yol açıyorlar” diyen Tokmak, “Yapımı süren yol güzergahında peri bacaları, manastırlar, inanılmaz oluşumlar var. Neredeyse Gizli Kilise’nin üzerinden geçiyor yol. Burası 45 metrelik bir dağ kütlesini rampayı düzlemek için üstten aşağıya yanlışsız oyuyorlar. Buralarda inanılmaz bir yarık açacaklar. O bölgede kırılmadık, yıkılmadık bir peri bacası, manastır kalmayacak. İleride de tıpkı münasebetle, araçların sarsıntısı nedeniyle önemli bir hasara neden olacak. İnanılmaz bir katliam var ve kimsenin sesi çıkmıyor” diye konuşmuştu.

Peki peri bacalarına ziyan verdiği sav edilen yol nereye yapılıyor? 

Mevcut karayoluyla aralarında 4,9 kilometre ara bulunan Ortahisar ve Göreme ilçeleri arasında yapılan bir çalışmadan kelam ediliyor. Bu iki ilçe ortasında, tezlerde da vurgulandığı üzere pek çok tarihi yapı var. En kıymetlisi de Kapadokya içerisinde kalan bir alan olduğu için telaşlar daha yol çalışmaları başladığından beri var, çalışmalar ilerledikçe tasalar de büyüyor. 

Tartışmalardan yaklaşık 1,5 ay sonra yayınlanan şu görüntü, peri bacalarının yol imal çalışmaları için yıkıldığı argümanını tekrar gündeme getirdi:

Milletvekili ve CHP Genel Lider Yardımcısı Ali Öztunç’un görüntüsü toplumsal medyada tartışmaların fitilini tekrar ateşledi. Muhalefet cephesinden bahse dayanak verilirken haber kanalları da olayı kamuoyuna taşımaya başladı.

Ancak Ortahisar Belediyesi, yıkılanların kaçak inşa edilmiş WC’ler olduğunu belirtti:

Bölgedeki vatandaşlar tarafından çekilen imgelerden birinde, Bizans periyoduna ilişkin olan 2 bin yıllık Gizli kilisenin çabucak akabinde yol geçtiği görülüyor:

Söz konusu yol çalışmalarına dair havadan çekilen bir imaj de şu biçimde:

Tartışmalara 1990 yılında kurulan ÇEKUL Vakfı da dahil oldu, yol çalışmalarını durdurma daveti yapıldı: 

Yasalara nazaran 1. Derece Arkeolojik ve Doğal Sit Alanı olarak geçen yerlerde çivi çakılmasına bile müsaade verilmiyor. Kapadokya da bunlardan birisi:

İzne alışılmış olan bilimsel çalışmalar haricinde bu alanlarda yapılaşmaya müsaade verilmiyor. Hatta o denli ki bu alanlarda arazi sahibi olan vatandaşlar bile kendi topraklarında çivi çakması için müsaade almaları gerekiyor. Bu müsaadeler alınırken bölgedeki bitki örtüsüne, toprak yapısına ve silüetine ziyan verilmemesi kuralı koşuluyor. Lakin yol üzere kamu bina ve ve yapıları; doğal afetler sonucunda oluşan hasarı gidermek için yapılan bakım çalışmaları bu kapsamın dışında tutuluyor, elbette tekrar bölgeye ziyan vermeden yapılması gerekiyor.

Özetle; Kapadokya’daki tartışmalı yol çalışması Nevşehir İl Özel Yönetimi tarafından yapılan bir kamu çalışması olduğu için aslında yasal:

Yani itirazların sebebi çalışmaların yasa dışı olması değil, dikkatli ve ihtimamlı bir halde yapılmaması, doğal ve tarihi mirasa ziyan verildiği iddiası. 

Bölgeye dair net bilgiler paylaşıldıkça sizlere aktarmayı sürdüreceğiz. Bu mühlet zarfında bölgeden kesin bilgi aktarmayan kaynaklara güvenmemenizi, toplumsal medyada tartışmaya girmeden evvel argüman ve açıklamaların kaynaklarını denetim etmenizi tavsiye ederiz.

https://www.webtekno.com/kapadokya-peri-bacalarinin-yok-edildigi-iddiasi-infial-yaratti-h127879.html