İki Gözümüz Olduğu Halde Neden Tek Bir Görüntü Var?

Vücudumuzda bir bölgenin kıymetini, çoğunlukla o bölge süreksiz yahut kalıcı olarak fonksiyonunu kaybettiğinde anlıyoruz. Buna en kolay örnek olarak hasta olduğumuzda koku yahut tat alamamamızı gösterebiliriz. Ama bu türlü eşsiz özelliklerimizin bedelini anlamak için hasta olmayı beklememize gerek yok. Ufak çaplı araştırmalarla çok kolaymış üzere görünen bu özelliklerimizin ne kadar sıra dışı olduğunu anlayabilirsiniz.

Şimdi bu özelliklerimizden biri olan ve birden fazla kişinin başında soru işareti olarak kalan ‘iki gözümüz olmasına karşın önümüzde tek görüntü olması’ durumuna yakından bakacağız. Lafı daha fazla uzatmadan gelin hususa geçelim.

Bunun yanıtı, beynimiz ve gözlerimiz ortasındaki ilgide yatıyor.

Öncelikle biz bir yere yahut nesneye gözlerimizi çevirdiğimizde, çeşitli algılarımız ve depoladığımız bilgiler sayesinde beynimiz o manzarayı işler ve kabaca bu halde görme aksiyonunu gerçekleştirmiş oluruz. İki gözümüz olduğunda da beynimizin iki başka imajla uğraşması gerekir. 

Burada ‘ayrı’ dememiz sizi yanıltmasın. Gözlerimiz yakın olduğu için neredeyse büsbütün birebir imgeyi beyne iletiyor olsa da pozisyonları farklı olduğundan bu imajlar ortasında farklar vardır. Birbirlerini tamamlıyorlar üzere düşünebiliriz.

Neredeyse tıpkı olan bu iki imgeye ne oluyor?

Beynimizin ilgili kısmında, iki gözümüzden alınan datalar işleniyor ve bu sayede her iki gözün tek başına verebileceğinden çok daha gelişmiş olan tek bir görüntü elde ediyoruz.

Peki bu olduğunda tam olarak ne değişiyor?

Scientific American

Öncelikle iki gözümüzün ortak bir imaj oluşturması, üç boyutlu imaj elde etmemizi sağlıyor ve bu da direkt olarak derinlik algısını kazanmamız demek. Bu sayede bir şeyin uzaklığını, enini, uzunluğunu, vb. daha güzel anlayabiliyoruz. İki gözün sunduğu imajların çakıştığı noktada oluşan bu durum, bilhassa de cetlerin avlanmak zorunda olduğu devirlerde hayatta kalmak için büyük bir avantajdı. 

Bu görüşün bir öbür artısı ise geniş görüş açısı sağlaması.

Toppr

Normalde bir gözümüz merkezde olduğunda görüş açımız, kulağımızla merkezin ortasında 95 derece, burnumuzla merkez ortasında ise 60 derecedir. Bunun yanında merkezden üste 60, aşağı yanlışsız ise 75 derecelik bir görüş açısı elimizde olur.

Bu da yatay olarak 155 derece, dikey olarak ise 135 derecelik bir görüş açımızın sadece tek bir gözden gelmesi demek. Buna ek olarak retinanın merkez bölgesi olan makuladan kaynaklı, yaklaşık 15 derecelik bir kör nokta da her bir gözümüzde vardır.

Normalde dediğimiz üzere 155 derecelik bir görüş açısını tek gözümüz bize sağlar. Çift göz düzeyinde ise bu açı, yüzümüzdeki pozisyonlarının da katkısıyla aşağı üst 190’a kadar çıkar.

155 derece de yetmez miydi?

Gift of Curiosity

Sağ gözünüzü kapatıp sağ elinizi sol gözünüzle ucundan görebileceğiniz bir noktaya getirin. Gözünüzü açtığınızda bu açının ne kadar fark yarattığını siz de görebilirsiniz.

Derinlik algısının farkını görmek için de bir arkadaşınızdan yardım isteyebilirsiniz. Bunu anlamak için gözlerinizi kapatın ve arkadaşınızdan rastgele nesneleri masaya dizmesini isteyin. Daha sonra sadece tek gözünüzü açıp o nesnelere uzanmayı deneyin. Derinlik algısı oluşmadığından ufak farklarla ıskalama ihtimaliniz hayli yüksek olacaktır.

Birkaç değişik bilgi:

• Gözlerini bağımsız halde oynatabilen bukalemunlar, tek gözle yatayda 180, dikeyde 90 olmak üzere devasa bir görüş açısına sahip. Eşsiz göz yapıları, binoküler ve monoküler görüş şekilleri arasında geçiş yapmalarını ve panoramik bir imaj elde etmelerini mümkün kılar.
• Beynimiz her ne kadar manzarayı ‘tek’ olarak sunsa da objeleri çift olarak görmeye sebep olan diplopi isminde bir durum vardır.

Gözümüzün önünde gerçekleşmesine karşın birçok vakit dikkatimizi çekmeyen, bedenimizin eşsiz özelliklerini anlattığımız öbür içeriklerde görüşmek üzere.

• Kaynaklar: Vedantu, Scientific American, Vision and Eye Health, AskNature, Top Doctors

https://www.webtekno.com/iki-gozumuz-oldugu-halde-neden-tek-goruntu-var-h130390.html