F-35 maaliyetinde dudak uçuklatan artış!

Türkiye, dünyanın en kıymetli silah programı F-35 projesinde bir periyot yer aldı ve uçağın kıymetli modüllerini üretiyordu. Türkiye, ayrıyeten programa 1.4 milyar dolarlık ödeme yaptı fakat programdan çıkarılmasına karşın ödediği parayı geri alabilmiş değil. Gelişmeler Türkiye açısından böyleyken ABD Savunma Bakanlığı Pentagon’un son F-35 raporunu yayınladı. Raporda dünyanın en kıymetli silah programı olan F-35 savaş uçağını geliştirmek ve tedarik etmek için en son varsayımı maliyeti 398 milyar dolardan 412 milyar dolara yükseldi.

398 milyar dolarlık kestirim, Savunma Bakanlığı’nın büyük silahlarla ilgili yeni Seçilmiş Tedarik Raporunda ana çizgileriyle belirtilen son %3,5’lik artıştan evvel birkaç yıl boyunca sabit kaldı. 4 milyar dolarlık öngörülen artış, rekor seviyede artan maliyetler ve geliştirme aksaklıkları olan bir program için nispeten mütevazı bir artış. Fakat artış tek başına ABD’nin Ocak 2021’den Çarşamba günü açıklanacak olan son taksite kadar Ukrayna’ya güvenlik yardımı için taahhüt edeceği 16 milyar dolara yaklaşıyor.

F-35 FİYATINDA İNANILMAZ ARTIŞ

2001 yılında Lockheed Martin Corp. filoyu geliştirme ve inşa etme kontratını kazandığında F-35’in beklenen maliyeti 233 milyar dolardı. Pentagonun yayımladığı rapor ise, F-35 fiyatlarının ABD iktisadına maliyetinin inanılmaz bir artışla 398 milyar dolardan 412 milyar dolara yükseldiğini gözler önüne serdi.

Güncellenmiş iddia, içerisinde 14 test uçağı da dahil olmak üzere ABD silahlı kuvvetleri için planlanan 2 bin 470 uçağı kapsıyor, lakin öteki 16 ülkeye satılabilecek yaklaşık 940 uçak bu kestirime dahil edilmedi.

Cuma günü yayınlanan Seçilmiş Satın Alma Raporu, F-35’in 14 milyar dolarlık artışının nedenlerini açıklamıyor. Pentagon’un F-35 ofisinin sözcüsü Russell Goemaere, 412 milyar dolarlık yeni iddiası, evvelki iddiada öngörülenden üç yıl daha fazla araştırma ve geliştirme harcamasına bağladı. Ayrıyeten yaptığı açıklamada, artışın kestirimler yerine en son gerçekleşen mukavele maliyetlerinin yanı sıra kontrat müzakere dataları, enflasyon ve planlanan uçak ölçülerindeki değişiklikleri içerdiğini söyledi.

F-35 FİYATLARI 1,3 TRİLYON DOLARI BULABİLİR

ABD filosunu geliştirmek ve inşa etmek için 412 milyar dolarlık kestirim, uzun vadeli işletme ve bakım maliyetini içermiyor. Yeni satın alma raporuna nazaran, bunun hala yaklaşık 1,3 trilyon dolar olduğu varsayım ediliyor. Pentagon ve Lockheed bu ölçüsü azaltmak için çalışıyor. Kelam konusu maliyet raporunda, 1,3 trilyon doların Savunma Bakanlığı’nın bağımsız maliyet varsayım ofisi tarafından daha evvel iddia edilenden 11 yıldan daha uzun bir müddet olan 2088 yılına kadar olan maliyetleri karşılayacağını varsayım ediliyor.

F-35’in gövdesini oluşturan Lockheed ile Raytheon Technologies Corp.’un motor maliyetini içeren rapor, Kongre tarafından zarurî kılınan yıllık Özel Edinme Raporunun evvelki sürümlerinden farklı olarak, 23 sayfalık dokümandan oluşuyor.

Kongre tarafından mecburî kılınan evrak, bir sonraki bütçede F-35’lerin sayısının azaltılabileceğini bir dipnotta önerdi. Rapora nazaran, Lot 15 ila 17 ortasındaki kontratlar için “devam eden müzakereler” ve değerli bir yeni donanım ve yazılım yükseltmesinin heyetim maliyeti, 2024 ve önümüzdeki beş yıl için bütçe talebini “etkileme potansiyeline” sahip.

Türkiye, geçtiğimiz yıllarda uçağın değerli modüllerini üretmesine rağmen S-400 alımı mazeret edilerek programdan çıkarılmıştı.

f-35, DÜNYA Haberleri

https://www.haber7.com/dunya/haber/3264422-f-35-maaliyetinde-dudak-ucuklatan-artis