Çocuklara nasıl hayır denir? Çocuklara hayır demek nasıl öğretilir?

Günümüzde ebeveynlerin en büyük sorunlarından biri de çocuklara hayır demek ve çocuğa hayır demeyi öğretmekte yaşanmaktadır. Ne yapacağını kestiremeyen ebeveynler, çocuklar üzerinde tesirler bırakabilmektedir. Uzmanlar çocuğa “hayır”ı öğretirken nasıl bir yol izleneceği ve çocuğun hayır sözünü idrak etmesi için yapılması gerekenleri açıkladı. Çocuklara nasıl hayır denir? Çocuklara hayır demek nasıl öğretilir?

Çocuklara hayır sözünü öğretmek epey değerlidir. Zira “hayır” sözü bireyin istemediği durum ve fikirlere karşı kendini müdafaası ve istemediğini lisana getirme biçimidir. Bu bahiste nasıl ki ebeveynler çocukların her şeyine evet dememeliyse, tıpkı formda her durum karşısında da hayır dememelidir. Anne babalık çocuğu olumlu motivasyon öğelerini kullanarak disiplin kuralları içerisinde hayata hazırlamaktır. Motivasyon öğelerini kullanmanın kıymetinden bahseden uzmanlar, olumsuzların sıklıkla kullanılırken, olumluların kullanılmamasının da sorun olduğunu belirtti.

Türkiye’de bir çok ailede görülen örneklerle birlikte, yetişkinlerin kendi ortalarında kurdukları bağlantıda de olumsuz motivasyon öğeleri bulunmaktadır. Bunların sıklığından bahseden uzmanlar, daha çok yaptıklarımız değil yapamadıklarımızla anıldığımız bir dünyada yaşamanın getirisinin bu durumu çocuklara da aktarmakta olduğunu açıkladı.

Öncelikle “hayır” diyen anne ve babaların makûs olmadığını vurgulayan uzmanlar, çocukların büyüme basamağında talepkar, hududu olmadıkları için, toplumsal yaşama hazırlanmaları için kural sisteminde disiplin edilmesi gerektiğini belirtti. Hasebiyle çocuklarda hudut ve kural aslında onları keyifli eden ve hayata hazırlayan çizgilerdir. Anne babaların çocuğun kendi ayakları üzerinde durabilmesi ve dış dünyada hürlüğün olmadığını, kuralların her yerde ve herkeste olduğunu idrak etmesi gerekmektedir.

ÇOCUKLARA NASIL HAYIR DENİR? ÇOCUKLARA HAYIR DEMEK NASIL ÖĞRETİLİR?

• Öncelikle çocuklara “hayır”ları söylerken yumuşak, sıcak lakin net olduğunuzu aşikâr etmeniz gerekmektedir. Hayır dedikten sonra onun sevdiği bir duruma ya da şeye gerçek ilgisini çekebilir ve mevzuyu dağıtabilirsiniz.
• Duygusal enerjiyi çocuğun eğlendiği şeyler için saklayın. Çocuk ebeveynlerinin ilgisini çekecek şeyleri yapmak ister. Bu öfke de cümbüş de olabilir. Siz onunla ortak alanınızın gülmek ve eğlenmek olduğunu vurgulayın. İlginizi bu istikamette çekmeye çalışsın.
• Hayır dediğiniz durumu ya da eşyayı kendinizde kullanmayın ve almayın. Gerekli açıklamayı yaptıktan sonra çocuğa örnek göstereceğiniz bir davranışınız olmalıdır.
• “Hayır” denilen şeye çocuk tarafından ilgi artabilir. Yasaklara karşı olan merak ve içgüdü onu hayır denilen şeye çekerken, asla evet demeyin. Durumun netliğini anlaması açısından hayır demeye devam ederseniz, tek başına kaldığında da o hayır olan şeyi yapmayacak ya da almayacaktır.
• Çocuğa hayırı dedikten sonra yerine yapabileceği ya da alabileceği öbür bir şey önermelisiniz. Bu durum çocuğun başında bana hayır dedi zira bana uygun olmadığını düşündü, bana uygun olan öbür bir teklifle geliyor, algısı oluşturur. Mesela “Hayır, yemek yapamazsın fakat yemeği yaptıktan sonra birlikte lego oynayalım mı?” üzere…
• Duygularını tabir etmeleri için küçük olduklarını hissediyorsanız onlara yardımcı olun. “Çok sonlu olduğunu görüyorum, galiba arkadaşına gitmene müsaade vermediğim için bana kızdın” üzere onu anladığınızı söz ettikten sonra sorunu çözmek için ona yardımcı olun.

ÇOCUKLARA HAYIR DEMEK NEDEN DEĞERLİDİR?

İnsanların hayır demeyi küçük yaşlardan itibaren öğrenmesi gerekmektedir. Bunu da ailesinin kendine söylediği hayırlarla öğrenen çocuk, dış dünyada kullanmaya başlayacaktır. Uzmanlar bu konuda “hayır” sözünün kişilik hakları ve tercihleriyle alakalı olduğunu belirtirken, çocuğun hayır dediği şeyler üzerinde de zorlanmaması gerektiğini açıkladı. Bilhassa yemek yemek istemiyorsa yedirmeyin, ya da o elbiseyi giymek istemiyorsa giydirmeyin. Zira sizden öğrendiği hayır geçerli olurken, kendi söylediği “hayır”ın boş bir manada olduğu şuuruna varan çocuk dış dünyada hayır sözünü kullanmaktan çekinebilir ve istemediği durumlara karşı bile evet demek zorunda kalabilir.

Hayır sözünü kullanan çocuğa öfke, kırgınlık, ıstırap duymayın. Şayet çocuk hayır dediğinde karşı taraftakini üzdüğünü düşünürse söylemekten vazgeçer, ve karşısındaki ne isterse onu yapar. Ebeveynlere değersiz üzere görünen bu husus çocuğun gelecekteki hayatını büyük derecede etkileyen durumlardan birisidir. Bilhassa ergenlik devirlerine yanlışsız ıstıraplar sorunlara dönerken, çocuklar akranlarıyla bu hayır diyemedikleri için makus işler ve durumlar ortasında kalabilmektedir.

https://www.yasemin.com/cocuk/haber/2990947-cocuklara-nasil-hayir-denir-cocuklara-hayir-demek-nasil-ogretilir