Birçok Erkek Yaşlandıkça Y Kromozomlarını Kaybediyor

İnsan genindeki yanlışlar hayatın bir modülü olarak kabul edilir. Yaşlandıkça ve DNA sayısı arttıkça, genlerimizde yanlış yerleştirilmiş bir harf ya da kimi kusurları tekrarlar üzere küçük meseleler ortaya çıkmaya başlar. Bu yanlışlar vakitler birikir ve bedenimizde eşsiz kodlara sahip hücrelerden oluşmuş bir mozaik oluşturabilirler. Hatta kimi hücreler bütün kromozomlarını kaybedebilir.

Bilim insanları birçok erkeğin yaşlandıkça Y kromozomlarını kaybettiğini biliyor ve bunun nedenlerini araştırıyordu. Y kromozomu kaybının ne derece değerli olduğu bilinmiyordu ve klinik bir değeri olmayan yaşlandıkça ortaya çıkan saçların beyazlaması üzere bir yaşlanma belirtisi olarak kabul edildiği bile oluyordu. Lakin son yapılan araştırma çalışması Y kromozomu kaybının son derece değerli olduğunu ortaya çıkardı.

Y kromozomu kaybı önemli kalp hastalıklarına neden oluyor

Her hücrede çift halinde bulunan bir dizi DNA olarak isimlendirilen kromozomlar, kadınlarda XX, erkeklerde ise XY olmak üzere bir X ve bir Y kromozomu bulunur. Araştırma sonucunda hücrede Y kromozomu kaybı olarak isimlendirilen mLOY, 70 yaş ve üstü erkeklerin %40’ında meydana geldiği ortaya çıktı. Y kromozomu uzun bir müddettir, değersiz DNA kesimleriyle dolu, küçülen bir genetik alan olarak kabul edilse bile Y kromozomunun kaybı önemli sıhhat sıkıntılarına neden olabilir.

Bir araştırma grubu, bilhassa 60 yaşından büyük erkeklerin bayanlardan daha süratli öldüğünü ve biyolojik olarak daha çabuk yaşlandıklarını keşfettiklerini açıklamıştı. Bu yeni araştırma ile erkeklerin neden bayanlardan daha erken öldüklerine dair muhakkak ipuçları da ortaya çıktı. Fareler üzerinde yapılan deneylerde, kandaki Y kromozomu kaybının tesirlerini daha uygun anlayabilmek için özel bir gen düzenleme aracı olan CRISPR’yi kullanıldı. Y kromozomu kaybının özel gen enjekte edilen farelerde kalp dokularını sertleştiren ve kalp yetmezliği ile kontaklı olan kalp fibrozu olarak bilinen bir durumun ortaya çıkmasına sebep olduğu görüldü. Bu durumun sonucunda da Y kromozomu kaybı olan farelerde erken vefatlar görüldüğü de araştırma takımı tarafından paylaşıldı.

Y kromozomu kaybının neden bu kadar ölümcül olduğu bulunmuş olabilir

Araştırmacılar, bulguları insan dataları ile karşılaştırmak için yaklaşık 10 yıllık bir araştırma olan UK Biobank çalışmasından derlenen dataları de tahlil ettiler. İncelemeler ve deneyler sonucunda erkeklerde Y kromozomu kaybının tesirleri yeterlice araştırıldı. Bunun sonucunda Y kromozomu kaybının daha genç yaşta ölme ve Alzheimer gibi yaşa bağlı rahatsızlıklardan muzdarip olma ihtimalinin daha yüksek olmasının yanı sıra kalp hastalıkları ve kalp yetmezliğine direkt tesiri olduğunu tespit ettiler.

Çalışmanın başlangıcında kanlarında mLOY bulunan erkeklerin ortalama 11 yıllık takip müddeti boyunca kalp yetmezliği ve başka kardiyovasküler hastalıklardan ölme riskinin arttığını da keşfeden araştırma grubu, bu müşahedenin, fare modelinden elde edilen sonuçlarla uyumlu olduğunu ve mLOY’nin insanlarda da direkt fizyolojik bir tesire sahip olduğunu düşünüyor. Yani bu araştırma sonucunda Y kromozomu kaybının direkt erkek sıhhatine ziyanlı tesirlere neden olduğuna dair somut delil olarak bedellendiriliyor.

Bu durumun şimdi bir tedavisi yok fakat araştırmacılar sigarayı bırakmanın akla yatkın bir hareket olabileceğini söylüyor. Zira araştırmalar sigara içen erkeklerin kan hücrelerinde Y kromozomu kaybı gösterme mümkünlüğünün sigara içmeyenlere nazaran üç kat daha fazla olduğunu da gösteriyor.

https://www.webtekno.com/bircok-erkek-yaslandikca-y-kromozomlarini-kaybediyor-h125852.html