Arabalardaki Spoilerlar Aslında Ne işe Yarar?

Spoiler, ekseriyetle spor yahut yarış otomobillerinde kullanıldığını düşünülmektedir, fakat kimi araçlarda standart bir özellik olarak gelmektedir. 1960’larda araba üreticilerinin yarış ve spor otomobillerin aerodinamiğini (bir aracın etrafında akan havanın yönetimi) güzelleştirmeye yönelik çalışmaları sırasında tanınan hale gelmiştir. 

Otomobil üreticileri, geliştirdikleri bir aracın aerodinamiğini geliştirmek, yakıt ekonomisini ve yüksek süratlerde stabiliteyi iyileştirmek ismine milyonlar harcamaktadır. Çoklukla birçok araçta görebileceğiniz mütevazi spoilerlar, yarış otomobillerinde ise daha bariz ve ayrıntılıdır. Gelin artık otomobillerdeki spoiler nedir, ne işe yarar birlikte inceleyelim.

İlk olarak, spoiler nedir? 

Spoiler, aracın aerodinamiğini ve aracın genel performansını iyileştirmek için kullanılmaktadır. Çekişi artırmak ve sürtünmeyi azaltmak için hava akışını düzenler. Otomobillerde spoiler ekseriyetle aracın art tarafına takılır; lakin, bir otomobilin tamponuna da takılabilir.

Ön tarafa yerleştirilen spoiler ise ön spoiler olarak bilinir. Bir bakıma, otomobil spoilerlarının temel hedefi, bir otomobilin performansını engelleyen olumsuz hava akışını “düzenlemektir”. Bir otomobilin yüksek süratte bile suratını ve tutuşunu koruyacak formda tasarlanır ve yerleştirilir. Birebir vakitte estetik amaçlı takılan araçlar da vardır. 

Peki spoilerlar nasıl çalışır? 

Bir spoilerın nasıl çalıştığını daha düzgün anlamanız için yüksek süratte giden bir otomobil düşünün. Otomobilin içinden geçtiği hava, aracın altından ve bagajın üst kısmından geçecektir. Otomobilin altındaki havanın gücü onu yukarıya yanlışsız kaldırmaya çalışacaktır, bu da lastiklerin olması gerektiği üzere yol tutuşu yapmasının önüne geçer. Sürtünme ve rüzgar direnci, aracın hızını artırmak yerine azaltan faktörlerdir.

Spoiler, kuyruk üzere aracın bagajına eklenen ve aracın maruz kaldığı “hava akışını” değiştiren bir bileşendir. Art spoiler, temel olarak akışı keser ve aracın daha az sürtünmesini sağlar. Sonuç olarak, art spoiler ve yan etek üzere aerodinamiği düzenleyen bileşenler eklendiğinde, araçlar yüksek süratlerde ve keskin dönüşlerde denetimi daha fazla korur. 

Spoilerlar tam olarak ne işe yarıyor?  

Yukarıda da söylediğimiz üzere araca eklenen spoiler, aracın maruz kaldığı hava akışını değiştirmek için tasarlanan bir bileşendir. Aracın gerisine eklenen spoileri, hava akışını üst ve araçtan uzağa yönlendirir. Bu maksatlarla tasarlanmış farklı bileşenler bulunmaktadır. Bir spoiler’ın fonksiyonu, araba üreticilerinin onu yerleştirdiği yere nazaran değişkenlik gösterir. Lakin en yaygın fonksiyonu, hava akımının yarattığı etkiyi azalmaktadır. 

Arabalara nazaran spoiler çeşitleri:

• Ön spoiler
• Yan etek
• Arka spoiler

Ön Spoiler

Ön tamponun altında yer alan ön spoilerlar, hava akışını ya motor bölmesini soğutur ya da aracın altından geçen havayı lastiklerden uzaklaştırır. Art spoiler üzere, sürtünmeyi de azaltır. Lakin ön spoiler, art spoiler’a ulaşmadan evvel bir ölçü havanın dağılmasına da yardımcı olur.

Ön tarafa yerleştirilen spoiler, birinci olarak yarış otomobilleri için tasarlanmış bir bileşendi. Yıllar içinde günlük hayatımızda kullandığımız araçların da birer aksesuarı haline geldiler. Bu spoiler’ın fonksiyonu, yüksek suratlar elde etmekten çok yakıt maliyetlerini düşük tutmaktır.

Yan etek

Aslında yan etekler ve yan rüzgarlıklar çabucak hemen tıpkı biçimde çalışır ve aracın yüksek süratlerde çekişini korumasını sağlar. Yüksek sürat, doğal olarak arabayı yerden kaldırmak isteyen bir hava basıncına neden olur. Yan etekler, aracın maruz kaldığı bu hava basıncını azaltıp aracın yola daha yeterli tutunmasına yardımcı olur. Bu da daha denetimli ve güvenli bir sürüş tecrübesi manasına gelir.

Arka spoiler

Otomobil üreticileri, yüksek süratlerde araç istikrarını güzelleştirmek ve spor otomobillerin yol tutuşunu sağlamak için art spoiler kullanırlar. Günümüzde araba üreticileri, araç istikrarını artırmak için binek araçlarında bile art spoiler kullanmaktadır. Lakin birtakım araba üreticileri de bunları sırf estetik maksatlı eklemektedir.

Peki her otomobilin spoiler’a muhtaçlığı var mı?

Eğer yüksek süratli otomobiller kullanmıyorsanız bir spoiler’a gereksiniminiz yok. Yüksek suratlar için tasarlandığı için düşük hızda pek tesiri olmayacaktır. Ortalama 100 km/s üzerinde bu spoilerların tesirlerini görmeye başlayabilirsiniz ve gözle görülür farkları görmek için sürekli olarak bu suratın üzerinde olmanız gerekir. Çoklukla bu süratlerde kullanılmayan bir araçta bulunan art spoiler, aracın aerodinamiğini etkiler ve bu nedenle etkisiz kalır.

Arabalardaki kelebek camının temel fonksiyonunu öğrenmek isterseniz: 

Lastiklerde gördüğümüz küçük uzantıların ne işe yaradığını buradan öğrenebilirsiniz:

https://www.webtekno.com/araba-spoiler-ne-ise-yarar-h127784.html