ABD Başkanı Joe Biden Guantanamo’yu kapatmaya hazırlanıyor

The Wall Street Journal’in (WSJ) haberine nazaran ABD’de Biden idaresi, Guantanamo hapishanesine kapatmaya hazırlanıyor. 

İLK SEFER DİPLOMAT ATADI

Biden, 11 Eylül’ün beyni olduğu tez edilen Halid Pir Muhammed ve 4 sanığın devam eden soruşturmasına müdahale etmeyeceğinin sinyallerini verdi  birinci defa tutuklu transferlerini denetlemek için kıdemli bir diplomat olan Tina Kaidanow’u atadı.

Konuya aşina şahıslar, Lider Biden’ın siyasi tartışmalardan kaçınmak için vazife müddetinin birinci yılında bahse düşük profilli bir yaklaşım sergiledikten sonra, hapishaneyi kapatmaya yönelik bir kampanya vaadini yerine getirmeye yaklaştığını söyledi.

2002 YILINDA KURULDU

Bununla birlikte, Küba’daki ABD Donanması üssündeki tesis, 2002 yılının Ocak ayında, yurtdışında yakalanan yabancı teröristleri barındırmak için kuruldu. 

SADECE 36 TUTUKLU KALDI

Guantanamo’da  o vakitten beri yaklaşık 800 kişi hapsedildi. Yüzlerce kişi George W. Bush ve Barack Obama idareleri tarafından meskenlerine geri gönderildikten yahut üçüncü ülkelere yerleştirildikten sonra bugün tesiste sırf 36 tutuklu kaldı. En yeni tutuklu 2008’de geldi.

DEMOKRATLAR KAPATILMASINI İSTİYOR, CUMHURİYETÇİLER KARŞI ÇIKIYOR

Diğer taraftan, Demokrat Biden idaresinin hapishaneyi kapatma hareketini eleştiren Cumhuriyetçiler ve öbürleri, Guantanamo’Nun kapatılmasını, “teröre karşı yumuşak davranmakla” damgalanma ihtimalini getirdiğini savunuyor. 

Beyaz Saray, makûs şöhretli hapishaneyi kapatmaya yönelik davetlerinden, ABD’nin eski lideri Obama’nın planlarını engelleyen tipten bir yansıdan kaçınmaya çalışıyor. Kongre, Obama idaresinin 2010 yılında hapishaneyi kapatma eforlarına, Guantanamo tutuklularının ABD’ye naklini yasaklayarak cevap verdi.

Pennsylvania Üniversitesi Etik ve Hukukun Üstünlüğü Merkezi’nden Harvey Rishikof, “Yönetim teröre karşı yumuşakmış üzere görünmek istemiyor ve siyasi bir uzlaşma bekliyor” dedi.

SAVUNMA BAKANLIĞI TRUMP’IN PROJESİNİ SÜRDÜRÜYOR

Diğer taraftan ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon), Guantanamo Körfezi’nde 4 milyon dolara üçüncü bir mahkeme salonu inşa ederek Donald Trump periyodu projesini sürdürüyor. 

Bir askeri kurul sözcüsü, Guantanamo’nun yeni bir mahkeme salonu da dahil olmak üzere duruşma tesislerinin “kapsamlı bir biçimde genişletilmesinin” askeri yargıçların “eş vakitli çok sanıklı, uzun yargılamalar” yapmasına müsaade vereceğini açıkladı.

Ancak, 11 Eylül 2001 hücumlarından 21 yıl geçmesinin ve ABD’nin Afganistan’dan çekilmesinden bir yıl sonra eleştirmenler, idaresi Guantanamo hapishanesi kapatma konusunda daha süratli hareket etmeye zorluyor.

Senato Yargı Komitesi Lideri Dick, “İnsanları yıllarca suçlamadan yahut yargılamadan alıkoymak, ulus olarak benimsediğimiz pahalarla uzlaştırılamaz. Bu durum, 11 Eylül mağdurlarını ve ailelerini adalet arayışından yoksun etti” dedi. 

197 SAYFALIK RAPOR YAYINLANDI

Öte yandan, Penn Araştırma Merkezi, Guantanamo’nun kapatılması için Bisen yönetimine  bir yol haritası sunan ve ulusal güvenliği korumak için alternatif yaklaşımlar öneren 197 sayfalık bir rapor yayınladı.

Eski Guantanamo askeri savcıları ve savunma avukatları tarafından hazırlanan rapor, düşman mahkumları anayasal haklarını vermeden yargılamak için oluşturulan askeri komitelerin kaldırılmasını ve devam eden 10 komite davasının, ömür uzunluğu sürebilecek savunma pazarlıklarıyla çözülmesini tavsiye ediyor.

Söz konusu rapor, tutukluların ülkelerine geri gönderilmesi yahut yurt dışında yine yerleştirilmesini ve Guantanamo’da cezalarını çekmekte olan tutukluların ABD topraklarındaki hapishanelere nakledilmesine ait Kongre kısıtlamalarının kaldırılmasını savunuyor.

MALİYET EPEY FAZLA

Penn araştırmasına nazaran ayrıyeten Küba’daki tesisin işletilmesi yılda 540 milyon dolara mal oluyor. Bu harcamaların 100 milyon dolarını askeri kurulların kurulması oluşturuyor. Maliyetler bir tutuklu için,  teröristlerin ve öteki yüksek riskli mahkumların tutulduğu Colorado’daki hapishanede yılda yaklaşık 78 bin dolar iken Guantanamo’da 15 milyon dolara çıkıyor.

Bush idaresi, 2009’dan evvel Guantanamo’dan 500’den fazla tutukluyu transfer etti; Obama idaresi yaklaşık 200 tane daha transfer etti. Obama periyodunda müzakere edilen tek bir transfer Trump idaresi sırasında gerçekleşti. 

Biden vazifeye geldiğinde 40 tutuklu Guantanamo’da kaldı. Biden, 2020 başkanlık kampanyası da dahil olmak üzere uzun vakittir tesisin kapatılması davetinde bulundu. Yeniden de Biden, selefi Trump’ın Obama’nın tesisi kapatmak için 2009’daki  yönergesini yürütme buyruğunu yerinde bıraktı.

Öte yandan, Guantanamo makûs şöhretini 11 Eylül soruşturmalarında CIA ajanslarının sanıklar suçlanmadan evvel kullandıkları acımasız metotlar yüzünden kazandı.