Araba Lastiklerinde Neden Beyaz Renk Kullanılırdı?

Özellikle mafya kültürünün yaygın olduğu eski vakitleri anlatan sinemalarda epey alımlı görünen klasik otomobiller bulunuyor. Kelam konusu sinemalar mafya etrafında dönse de bu otomobillerin güzelliğinden en az bir defa bahsedildiğini görürüz. Bugüne baktığımızda da aslında pek bir şey değişmiyor. Hâlâ çok sayıda kişinin hayallerini süsleyen klasik modeller bulunuyor.

Burada elbette en büyük rolü oynayan kısım görünüşleri. Uzun bir yapıda olan bu araçlar, estetik dokunuşlardan geçip cazip renklerle satışa sunuluyordu. Kısa mühlet içinde beyaz lastikler pazara girince de her zamankinden daha cazip hâle geldiler. Pekala lastiklerin beyazla başlayan serüveni nasıl oldu da günümüzdeki siyah renge ulaştı? Gelin birlikte bakalım.

Bildiğimiz halde olan birinci otomobillerin üretildiği vakte gidiyoruz:

1900’lerin başı olarak kabaca belirleyebileceğimiz bu devirlerde araba bölümü daha emekleme devrinde bile değildi doğrusu. Onun yerine yeni doğdu diyebiliriz. Araçların menzili azdı ve rahat değillerdi. Bilhassa de (sadece ülkemizde değil, her yerde) yolların durumu, kesimlerin çabuk aşınmasına sebep oluyordu.

Bu devirde lastiklerde ise kauçuk kullanılıyordu:

Başlarda bir müddet kauçuk karışımıyla ilerlendi. Ama bahsettiğimiz yollar sebebiyle bu lastikler süratli biçimde ziyan görüyordu. 

Bu yüzden de çok geçmeden, sağlamlığı artırmak ismine lastik karışımının içine çinko oksit katıldı. 

Bu husus beyaz renkli olunca da lastiklerde sinemalardan alışık olduğumuz parlak beyaz rengi ortaya çıktı. Bu hususun eklenmesiyle birlikte yol tutuşu artmış oldu. Durum böylelikle evvelki sade kauçukta olduğundan daha düzgün hâle geldi. Lakin bununla birlikte lastikler tamamen parlak beyaz olmuştu.

Elbette meselemiz bu değil. Asıl sorun çinko oksit karışımlı lastiklerin pek de uzun ömürlü olmaması:

Bu sebeple de insanları daima masrafa sokan bu lastiklerden kurtulmak için yeni bir metot bulmak gerekiyordu.

Aranan kan, ‘karbon siyahındaymış’

1910’lu yıllarda B.F. Goodrich tarafından lastik karışımına katılan bu husus, lastiği güçlendirmiş ve kullanım ömrünü uzatmıştı. Birebir vakitte lastiklerdeki ısı birikiminin denetim altına alınması da bu hususla sağlandı. Ama bununla birlikte lastikler siyaha döndü (yani büyük kısmı).

Lastiklerin yere temas eden kısmı siyah kalırken yanları beyaz bıraktılar: Üslup olsun diye değil (en azından başta)

Lastiklerin kullanımını daha verimli hâle getirmek için yapılan bu hesaplı atak, 1900’lü yılların ortalarına kadar devam ettirildi. O denli ki lastiklerin artık daha uzun ömürlü olması bir yana, araca estetik bir görünüm kazandırdığı da biliniyordu. Fakat keşke her şey görünüşte kalmasaydı.

İyi de her şey hoş giderken ne oldu bu kenarları beyaz lastiklere?

• Zamanla beyaz alanlar üstteki Corvette üzerinde görebileceğiniz üzere inceldi

1900’lü yıllar, neredeyse her ülke için sıkıntı geçmişti. Savaşlar, kıtlıklar, krizler ve daha kaçları insanlara farklı devirlerde farklı zorluklar yaşattı. Fiyatların artmasıyla birlikte bu lastiklerin büyüsü de kaybolmaya başladı. Zira daima bakım yapmak gerekiyordu, fiyatları artmıştı ve bu üzere farklı sebepler yüzünden artık yalnızca Cadillac üzere lüks araba üreticilerinde görülmeye başladılar.

Hem üretici hem de alıcı için hayli pahalılardı ve çabuk kirleniyorlardı:

Bunun yanında lastiklerin uzun ve sancılı bir üretim süreci vardı. Üretiminde vakit zaman yanlışlar olduğunda ise araba üreticileri bu lastikleri kabul etmiyor ve lastik üreticileri de ziyan ediyordu.

Başta maliyet olmak üzere birçok farklı sebep yüzünden alıcıların ilgisi azaldı. Bu sırada tanıdık bir yüz yükselişe geçti:

Evet, hepimizin aşina olduğu siyah lastiklerden bahsediyoruz. Beyaz kenarlı lastikler kadar bakım gerektirmeyen ve kirlendiğinde onlar kadar kiri belirli etmeyen bu lastiklerin paklığı için özel gereçler gerekmiyordu. Bunlara göre beyaz olanlar için birbirinden farklı paklık gereci edinmek kuraldı.

Yani özetle başta karbon siyahının maliyetinden dolayı siyah lastik sahibi olmak lükstü:

Kelsey Tire

Daha sonra da anlattığımız üzere beyaz lastikler öne geçti ve lüks araçların o havalı görünüşlerine katkı sağladılar. Bu sırada yaşanan kıtlıklar ve krizler sebebiyle de siyah lastikler yükselişe geçti.

Günümüzde hâlâ klasik araçlar üzerinde onlarla karşılaşabilirsiniz. Ama araba üreticileri ellerinde daha güçlü bir formül olmadıkça, yalnızca hoş göründüğü için (ki o da göreceli) daha dayanıksız bir modele dönmeyecektir. Gelişen teknoloji bize bu mevzuda hangi kapıları açacak bakalım. Niyetlerinizi yorum kısmında paylaşabilirsiniz.
Kaynaklar: 1, 2, 3

https://www.webtekno.com/araba-lastiklerinde-neden-beyaz-kullanilirdi-h126361.html