Tolstoy’un insan ruhunun, vicdanının ve inancının gerçek portesini çizen romanı: Diriliş

Dünya ve Rus edebiyatının en değerli edebiyatçılarından Lev Nikolayeviç Tolstoy’un Diriliş romanı, hayatta kimsesiz kalan Katyuşa’nın hüzünlü hikayesini ele alıyor. 1899 yılında yayınlanan roman, Tolstoy’un en çok okunan yapıtlarındandır.

9 Eylül 1828’de dünyaya gelen Tolstoy, varlıklı bir ailede hayatını sürdürdü. Babası konttu ve soylu bir sınıfa mensuptu. Tolstoy da babasının unvanını kullanarak kont oldu.

Tolstoy, küçük yaşta anne babasını kaybetti, bunun üzerine uzun bir Avrupa seyahatine çıktı. Döndüğünde alt sınıflarda hayatlarını sürdüren köylülere ve fakirlere eğitim verdi.

Tolstoy’un Çarlık Rusya’sına karşı da büyük bir öfkesi vardı. 13 çocuk babası Tolstoy, ünlü romanı Anna Karanina’yi yazdıktan sonra ruhsal sıkıntılar yaşadı, intiharın eşiğine geldi.

Bu süreçte kendini büsbütün dine verdi. Hatta kimi söylentilere nazaran İslamiyet’e karşı bir sempatisi olduğuna dair tezler ortaya atıldı.

Bir nevi Hristiyan anarşizmini savunduğu için 1901’de kilise tarafından aforoz edildi. Sık sık meskenden kaçan Tolstoy’un cansız vücudu Moskova’da tren garında bulunduğunda tarihler 20 Kasım 1910’u gösteriyordu.

Yedi sendede yazılan roman: Savaş ve Barış

82 yaşında ardında birbirinden bedelli eserler bırakan Tolstoy, dünya edebiyatına bir armağandır. Savaş ve Barış romanını tam 7 senede tamamladı. Onun başat klasiklerinden Anna Karanina, yayınlandığında edebiyat dünyasını derinden sarsmıştı. Bunun yanında Hacı Murat, Sivastopol, Din Nedir? Kazaklar, Bilgelik Kitabı, İnsan Ne İle Yaşar, İvan İlyiç’in Mevti ve daha birçok kıymetli yapıtı bize kazandırdı.

Diriliş…

Tolstoy’un kıymetli romanı Diriliş, hiç kuşkusuz onun en çok sevilen kitabıdır. Vicdan ve ceza hukukunun çarpıştığı romanda insanoğlunun acımasız çehresine şahit oluyoruz. Küçük yaşta anne babasız kalan Katyuşa, iki yaşlı bayanın yanında hizmetçi olarak verilir.

Genç ve hoş olan Katyuşa herkesin ilgisini üzerine çeker. İki yaşlı bayanın yeğeni olan Dimitri Nehludov ise sık sık konutu ziyarete gelir, o da erken yaşta babasını kaybetmiş ve Rus Ordusunda vazifeli bir subaydır.

Yine bu türlü bir ziyarette hizmetçi kız Katyuşa’yı görür ve derin hisler beslemeye başlar kimsesiz kıza karşı. Subayın bu ilgisini karşılıksız bırakmayan Katyuşa da Dimitri Nehludov’a ilgi duyar. Nehludov, konuttan ayrılmadan evvel birlikte olurlar ve Katyuşa bu birliktelikten gebe kalır. Bu Katyuşa için şiddetli hayatın başlangıcı olur.

Satranç oynayan Tolstoy

Çaresiz bir genç kız…

Katyuşa’nın Nehludov’la birlikte olması onun konuttan kovulmasına neden olur. İki yaşlı bayan Katyuşa’ya farklı gözle bakarlar ve onu artık konutlarından istemezler. Çaresiz formda meskenden ayrılan Katyuşa bir randevu konutunda hayata tutunmaya çalışır.

Randevu konutunda çalışan Katyuşa, bir otel odasında müşterisiyle birlikte olurken adam ölür. Bunun üzerine adamın vefatından Katyuşa’yı sorumlu tutan mahkeme, onu kürek cezasına çarptırır.

Mahkemede heyet üyesi olarak vazife yapan Nehludov, Katyuşa’yı kurtarmak için büyük efor sarf eder fakat uğraşında başarısız olur. Katyuşa’nın başına gelenlerden kendini sorumlu tutan Dimitri Nehludov, mahkemeye başvurarak Katyuşa’nın hatasız olduğunu söyler. Mahkeme bunun üzerine Katyuşa’nın cezasını hafifleterek onu Sibirya’ya sürgüne gönderir.

“Halk her şeye karşı duyarsız”

Tolstoy, insanların olanlara karşı duyarsızlığını şu sözlerle lisana getiriyor;

“Halk can çekişiyor. Alıştırmış kendini bu yaşama yadırgamıyor. Çocuklarının ölmesi, bayanların güçlerinin yetmeyeceği işleri yapmak zorunda bırakılmaları, herkesin, bilhassa yaşlıların makûs beslenmeleri olağan geliyor onlara. Halk yavaş yavaş öylesine alışmış, benimsemiş ki bunu, yaşayışının müthişliğini göremiyor, yakınmıyor. Bu yüzden biz de bu durumun olağan olduğunu sanıyoruz.”

İki büyük romancı Tolstoy ve Maksim Gorki

Tolstoy’un müşahede gücü

Dev muharrir Tolstoy, romanında insanın acımasızlığını ve ikiyüzlülüğünü gözler önün serer. Öte yandan Rus toplumuna sert tenkitlerinde yer aldığı Diriliş, muharririn güçlü kaleminin ve düş gücünün bir kesimidir. Toplumsal eşitsizliğe sert göndermelerde bulunan Tolstoy; aristokrat sınıfın alt katmandaki insanlara doruktan inmeci bakış açılarını da yeriyor.

Tolstoy’un çok okunan romanını herkese şiddetle tavsiye ediyorum.

Kitap sayfası için irtibat:

ergul.tosun@ensonhaber.com

https://www.ensonhaber.com/kitap/tolstoyun-insan-ruhunun-vicdaninin-ve-inancinin-gercek-portesini-cizen-romani-dirilis