Çin ve Rusya, CR-929 yolcu uçağı projesinde uyuşmazlığa düştü

Batı karşısında birçok alanda ortak adımlar atmasıyla bilinen Çin ve Rusya, uçak projesine uyuşmazlık yaşıyor.

İki ülkenin ortak yürüttüğü “CR-929” yolcu uçağı projesi, birtakım etaplarında yaşanan aksaklıklarla gündeme geldi.

Sorun çıkaran iki ayrıntı

Pekin’in 50 milyar dolarlık projeye kimi Batılı şirketleri davet etmek istemesi ve Çin pazarındaki satış hissesini paylaşmak istememesi taraflar ortasında sorun yarattı.

Rusya’nın, Çin’in yolcu uçağının milletlerarası uçuş standartlarına daha uygun olması için birtakım kesimlerin Batılı üreticiler ile ortak üretilmesi teklifine karşı çıktığı tez edildi.

Rusya’nın motor ısrarı

Çin’in, uçağın motorunun geliştirilmesinde Rolls-Royce ve General Electric üzere Batılı firmaları dahil etmek istediği, Rusya’nın motorun iki ülke ortak üretimi olmasında ısrar ettiği ileri sürüldü.

Pekin’in, uçağın şasisi ve iniş ekiplerinin Alman yahut Amerikan imali olmasını tercih ettiği, Moskova’nın ise uçuş güvenliği sicilinin yetersiz olmasına rağmen bu modüllerin Rus imali olmasında direttiği aktarıldı.

Kâr paylaşımı anlaşmazlığı

Moskova’nın, Çin’in Batılı şirketleri dahil etme isteğini, Ukrayna-Rusya Savaşı nedeniyle uygulanan yaptırımlardan ziyan görmemek için Batı’ya verilen bir ödün olarak yorumladığı öne sürüldü.

İkinci kaynağa nazaran ise taraflar, kâr paylaşımı konusunda anlaşamıyor. Pekin, Çin’de satılacak uçaklar için Rusya’ya kâr hissesi vermek istemiyor.

Rusya teklife sıcak bakmıyor

Çin pazarındaki satışları büsbütün kendisine ayırmak isteyen Pekin, buna karşılık yurt dışı satışlarda Rusya’ya yüzde 70 hisse vermeyi teklif ediyor.

Ancak Rusya teklife sıcak bakmıyor zira uçağın ABD’li Boeing ve Avrupalı Airbus’un hakim olduğu global pazarda kısa müddette değerli hisse sahibi olabileceği öngörülmüyor.

Eşit hisse talebi

AA’nın aktardığına nazaran, bu durumda Çin pazarındaki satışlar, projeden elde edilecek karın büyük kısmını oluşturacağından Ruslar, buradan eşit hisse almakta ısrar ediyor.

Rusya projeden büsbütün çekilebilir

Rusya medyasındaki birtakım açıklamalarda, Moskova’nın bu şartlarda projeden büsbütün çekilmeyi değerlendirdiğinin işaretleri görülüyor.

Rus haber ajansı Tass, geçen ay yayımladığı haberde, Başbakan Yardımcısı Yuri Borisov’un projeye ait şu kelamlarına yer vermişti:

“İzlenecek yol bu üzere görünüyor”

“Çin’le proje üzerinde çalışıyoruz, işler prensipte uygun bir doğrultuda ilerliyor. Çin, bir sanayi devi haline geldikçe, bizim hizmetlerimize giderek daha az gereksinim duyuyor, iştirakimiz her geçen gün azalıyor.

Projenin geleceğine, ayrılıp ayrılmayacağımıza ait varsayım yürütmek istemiyorum fakat izlenecek yol bu üzere görünüyor.”

288 koltuklu CR-929 yolcu uçağı projesi

Çin Ticari Uçak Şirketi ile Rusya Birleşik Uçak Şirketince yürütülen proje, 2017’de başlamıştı.

Uzun uzaklık uçuşlarında kullanılması planlanan 288 koltuklu uçağın birinci uçuşunu gelecek yıl yapması planlanıyordu.

Rusya’nın yaptırımlar yüzünden sermaye derdi çekmesi nedeniyle kanatların imalinde geri kaldığı ve bunun projenin tamamlanmasını öteleyeceği öngörülüyor.

https://www.ensonhaber.com/dunya/cin-ve-rusya-cr-929-yolcu-ucagi-projesinde-anlasmazliga-dustu