2 bin yıldır kayıp olan dünyanın en eski yıldız haritası bulundu

Millattan sonra 2. yüzyılda yaşayan gökbilimci Hipparchus tarafından derlenen  yıldız haritası, sabit koordinatlarla gök cisimlerinin yanlışsız pozisyonlarını kaydetmeye yönelik tarihteki birinci teşebbüs olarak kabul ediliyor.

Birçok eski doküman üzere, yıldız haritasının nüshaları da yazıldıktan sonraki yüzyıllarda kayboldu ve buralardaki bilgiler yalnızca daha sonra kaleme alınınan yapıtlardaki referanslardan biliniyordu. 

Fransız Ulusal Bilimsel Araştırma Merkezi’nde (CNRS) profesör olan Victor Gysembergh liderliğindeki bir grup, Mısır’daki Saint Catherine Manastırı’ndan gelen bir Ortaçağ Hıristiyan el yazmasının metninin altında Hipparchus’un yıldız haritasının çeşitli kesimlerini keşfettiklerini duyurdu. 

Sage Pub isimli bilimsel mecmuada yayımlanan çalışmanın müellifleri, “Yeni bulgular bugüne kadarki en emniyetli delilleri oluşturuyor ve Hipparchus’un yıldız haritasının yine inşasında büyük ilerlemeye müsaade veriyor” tabirlerini kullandı.

“BİLİMİN DOĞUŞUNDA DEĞERLİ BİR KİLOMETRE TAŞI OLARAK KABUL EDİLİYOR”

Prof Dr. Gysembergh ise bahse ait yaptığı açıklamada, “Hipparchus’un yıldız haritası, insanlık tarihinde sabit yıldızların pozisyonlarını tam olarak ölçmek için yapılan birinci teşebbüstür. Kelam konusu çalışma, evrenimizin hudutlarını ölçmek ve iddia etmek için kolektif bir uğraş olarak bilimin doğuşunda kıymetli bir kilometre taşıdı” değerlendirmesinde bulundu.

800’DEN FAZLA YILDIZI ELE ALIYOR

Bununla birlikte, Hipparchus’un yıldız haritası 800’den fazla yıldızın boylam ve enlemlerini belgeleyerek, onu iki koordinat kullanmayan evvelki haritalardan ayırıyor. Uzun vakittir tarihe karışmış olmasına karşın, araştırmacılar onun hem var olduğunu hem de daha sonraları, daha uygun bilinen astronomik metinleri etkilediğini belirtti.

Gysembergh, “Bu keşif, çoklukla antik Yunanistan’ın en büyük astronomu olarak kabul edilen Hipparchus’un, bilinen öbür teşebbüslerden yüzyıllar evvel göklerin haritasını sahiden çıkardığını kanıtlıyor” dedi. 

İZNİK’TE DOĞDU

Diğer taraftan gök bilimci Hipparchus hakkında günümüzde fazla bir şey bilinmiyor. Yalnızca bugünkü Türkiye’de o devirle Bithynia   İzmit Körfezi, İstanbul, Sakarya, Düzce ve Bursa ortasında kalan bölge) olarak adlarılan bölgedeki bir kent olan Nicea’da (İznik) doğduğu ve Rodos’ta öldüğü belirtiliyor. 

Ancak, Hipparchus uzay hakkında çok şey yazdı, Sokrates öncesi filozoflardan, Samoslu Aristarkus, Eratosthenes  Babil ve Mısır kaynaklarından ilham aldı.

CORONA BOREALIS TAKIMYILDIZI HAKKINDA

 Kuzeyin Tacı olarak da bilinen Corona Borealis çağdaş astronomların gökyüzünü böldüğü 88 takımyıldızından birine debiliyor. Ursa Major takımyıldızı ailesinin bir kesimi olan Corona  Borealis, Kuzey Yarım Küre’de  en yeterli temmuz ayında gözlemleniyor.